در خلاصهترین حالت در مورد تفاوت کوین و توکن‌های موجود در بازار ارزهای دیجیتال می‌توان گفت که کوین‌ها روی بستر بلاک چین یا شبکه اختصاصی مربوط به خودشان کار میکنند؛ اما توکن‌ها آن دسته از ارزهای دیجیتالی هستند که بلاک چین اختصاصی ندارند و روی بستر بلاک چین یک کوین دیگر کار میکنند. این تعریف، خلاصهترین حالت ممکن از تفاوت کوین و توکن است؛ اگر این مفهوم همچنان برای شما گنگ است، تا پایان، این مقاله را دنبال کنید تا با ارائه مثال های متنوع، به طور دقیق و ساده، به توضیح این موضوع بپردازیم. در این مطلب به صورت جامع تر به تفاوت کوین و توکن و همچنین به مزیت این دو نسبت به هم به طور کامل خواهیم پرداخت.
کوین چیست؟
در بین تریدرهای فعال در بازار رمزارزها گاهی اصطلاحاتی باب میشود که ممکن است شما را به اشتباه بیاندازد. برای مثال؛ عبارت توکن سوزی بایننس مربوط به خارج کردن BNB Coin از سیستم بایننس است که همگی آنها کوین هستند و هیچ ارتباطی با توکن‌ها ندارند. سوال اینجاست که مرز بین توکن و کوین را چگونه تفکیک کنیم؟ تفاوت توکن (Token) و کوین (Coin) در داشتن و نداشتن بلاک چین مستقل است. کوین های موجود در بازار کریپتوکارنسی، روی بستر اختصاصی خودشان فعالیت میکنند، در حالی که توکن ها روی بستر بلاک چین کوین‌های میزبان فعالیت میکنند. برای درک بیشتر این موضوع، نظر شما را به مثال زیر جلب می‌کنیم.
حتما تا به حال با سایت های بانکی کار کرده‌اید. سایت رسمی هر بانک، به دلیل داشتن اطلاعات مهم و شخصی، از سرورهای شخصی استفاده میکند. بانک ها باید کنترل خاصی نسبت به اطلاعات موجود داشته باشند و تا حد توان از این اطلاعات محافظت کنند؛ به همین دلیل آنها از دیتاسنترهای (Data centers) اختصاصی که در شهرهای مختلف راه اندازی کرده‌اند استفاده میکنند.
از طرفی دیگر برخی از سایت ها، مانند سایت موزیک، به دلیل اینکه اطلاعات ضروری (مانند اطلاعات بانکی) و محرمانه ندارند، ضرورتی برای هزینه کردن و راه اندازی دیتاسنتر نمی‌بینند. این سایت ها به جای صرف کردن هزینه های سنگین مربوط به راه اندازی سرور شخصی و نصب دیتاسنتر، از شرکت های هاستینگ (Hosting) این خدمات را دریافت میکنند. این سایت ها به صورت ماهانه، بهای خدمات این بسترها را به شرکت های هاستینگ پرداخت میکنند.
مقایسه توکن (Token) و کوین (Coin) با چند مثال ساده
در مثالی دیگر، تصور کنید که یک زوج جوان برای شروع زندگی سرمایه اولیه برای خرید خانه را ندارند. این زوج مجبور میشود برای شروع زندگی یک خانه را از صاحب خانه اجاره کند و به صورت ماهیانه اجاره خانه را به صاحب خانه پرداخت کند. آن ها چه زمانی می‌تواند صاحب خانه شود؟ زمانی که درآمد آن ها به حدی برسد که اعتبار مالی آن دو به اندازه خرید یک خانه شود و همچنین در صورت داشتن سرمایه، ضرورت خانه دار شدن را بین خودشان حس کنند. اکثر توکن‌ها نیز پس از اینکه با واکنش خوبی از سمت کاربران مواجه شدند، مقدمات تبدیل شدن به کوین را مهیا میکنند.
البته که مقایسه توکن‌ها با سایت‌هایی نظیر، سایت موزیک دقیق و درست نیست؛ چرا که زمانی که صحبت از سرمایه و پول مردم است، امنیت باید اولویت باشد. بنابراین توکن‌ها مانند کوین ها دارایی های مهمی هستند. از طرف دیگر، شاید تیم توسعه دهنده یک توکن، سرمایه اولیه راه اندازی دیتاسنترهای مختلف را داشته باشد اما ترجیح دهد برای شروع کار روی بستر بلاک چین یک کوین کار کند؛ بنابراین، قطعا این دو مثال، توضیح کاملی از تفاوت بین کوین و توکن نیست؛ اما تا حد زیادی منظور را می‌رساند.
توکن چیست؟
در زمان نگارش این مقاله در بازار کریپتو حدود ۹۰۰۰ ارز دیجیتال وجود دارد؛ از این تعداد، حدود ۸۰ درصد را توکن‌ها تشکیل داده اند. همانطور که متوجه شدید؛ تعداد توکن ها به مراتب بیشتر از کوین هاست. به نظرتان دلیل این اتفاق چیست؟ سه دلیل از مهم ترین دلایل این پدیده را در ادامه توضیح داده ایم.
- هزینه
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، هزینه راه اندازی یک شبکه بلاک چین به مراتب بیشتر از اجاره کردن آن است. برای درک بهتر، این موضوع را می‌توانید با هزینه اجاره یک خانه و خرید آن مقایسه کنید.
- زمان
کوین ها و توکن ها، در ابتدا توسط اشخاصی تشکیل میشوند که در اصطلاح به آن ها تیم های توسعه دهنده می‌گویند. یکی از مهم ترین دلایلی که این تیم ها برای شروع فعالیت، توکن بودن را به کوین ترجیح می‌دهند صرفه جویی در زمان است. برای شخصی که اطلاعات و دانش کافی داشته باشد و با زبان های برنامه نویسی مطرح در زمینه کریپتوکارنسی ها مانند سالیدیتی آشنا باشد، ساختن یک توکن در چند دقیقه یا چند ساعت ممکن است؛ اما راه اندازی یک پلتفرم در بلاک چین به این سرعت ممکن نیست.
- سادگی ایجاد توکن نسبت به کوین
برای ایجاد یک کوین، مراحل بسیار پیچیده‌ای باید طی شود. راه اندازی یک پلتفرم در سیستم بلاک چین پیچیدگی خاصی دارد که تخصص بالا نیاز دارد؛ در صورتی که برای ایجاد یک توکن، کار بسیار راحت تری در پیش است.
تشخیص توکن از کوین
توجه جهان نسبت به ارزهای دیجیتال به مراتب بیشتر از قبل شده و سرمایه گذاری در این بازار با استقبال زیادی مواجه شده است؛ اما تنوع زیاد ارزهای دیجیتال، کمی باعث سردرگمی مردم شده است. از نظر بسیاری از تریدرها، تفاوت کوین و توکن در تصمیم گیری آن ها تاثیر می‌گذارد و این دو مزیت و معایب خودشان را دارند؛ اما از نظر سایر کاربران، توکن و کوین ارجحیت خاصی نسبت به هم ندارند. به هر حال، یکی از دغدغه های کاربران، تشخیص کوین از توکن است.
برای آن که متوجه شوید ارز دیجیتال مورد نظر شما از نوع توکن است یا کوین، می‌توانید با مراجعه به سایت Coinmarketcap، در قسمت سرچ، نام (نماد) ارز مورد نظرتان را سرچ کنید. پس از این که روی آن ارز کلیک کردید، در قسمت مشخص شده می‌توانید مشاهده کنید که در این بخش عبارت coin ثبت شده است یا Token. سایت coinmarketcap یکی از منابع مهم و دقیق است که تریدرها از آن برای تکمیل اطلاعاتشان استفاده میکنند.
پس از بررسی اطلاعات در این سایت، متوجه خواهید شد که بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH)، بایننس کوین (BNB)،لایت کوین کش (LTC)، سولانا (SOL)، دوج کوین (DOGE) و بسیاری دیگر از ارز های موجود در بازار جزو کوین‌ها محسوب میشوند. از آن سو، تتر (USDT)، یو اس دی کوین (USDC)، یونی سواپ (UNI)، چین لینک (LINK)، دای (DAI)، شیبا (SHIB)، آوی (AAVE)، بت (BAT) و بسیاری از ارز های دیگر در دسته توکن‌ها هستند.
کاربرد توکن در بازار ارزهای دیجیتال
توکن‌ها در بازار ارزهای دیجیتال بسیار کاربردی هستند. یک دیدگاه منطقی نسبت به این ارزها وجود دارد که به زودی کاربرد آن ها در زندگی روزمره بیشتر از پیش خواهد شد. چگونه؟ امروزه برای استفاده از مترو و اتوبوس بلیط های الکترونیکی و کاغذی خاصی استفاده میشود. برای استفاده از استخر باید بلیط خاصی داشته باشید. برای استفاده از هر کالا و امکاناتی باید بلیط و بهای مورد قبول آن سازمان، شرکت، رستوران و موارد دیگر را بپردازید. طبق پیش بینی ها، به زودی این ارزها جایگزین روش های سنتی خواهد شد. هر سازمان یا هر شرکت می‌تواند token مربوط به خودش را راه اندازی کند تا سیستم استفاده از کالا، امکانات و خدمات به صورت یکپارچه گردد.
نکته مهم در این مورد، این است که هر توکن فقط در مکان مختص به خودش کارایی دارد. برای مثال از token فرضی مربوط به مترو نمی‌توانید در پرداخت کرایه تاکسی استفاده کنید. به عنوان مثالی دیگر؛ برای خرید از مراکز بزرگ فروشگاهی از اسکناس و کارت بانکی استفاده می‌کنید و به عنوان پاداش به شما کارت تخفیف هدیه می‌دهند؛ شما نمی‌توانید این کارت تخفیف را به فروشگاه دیگری ببرید و از آن استفاده کنید.
برای معامله کوین‌ها باید از کیف پول‌هایی استفاده کنید که از همان شبکه پشتیبانی میکنند؛ در حالی که برای معامله یک توکن می‌توانید از تمام والت‌های شبکه میزبان استفاده کنید. اتریوم حدود ۸۵ درصد از توکن های موجود را پشتیبانی میکند. برای معامله یک token که از بستر بلاک چین Ethereum استفاده میکند، می‌توانید از تمام والت‌های رایج در این بستر استفاده کنید.
توکن ها چگونه ساخته میشوند؟
برای ایجاد یک token در پلتفرم بلاک چین، استانداردهایی وجود دارد که تمام این ها را تیم بستر بلاک چین میزبان تعریف کرده است. در حال حاضر، اتریوم، میزبان حدود ۸۵ درصد از کل توکن هاست. برای ایجاد یک توکن در بستر بلاک چین اتریوم باید با زبان برنامه نویسی سالیدیتی (Solidity)، مهم‌ترین زبان برنامه نویسی بلاک چین کار کنید. لازم به ذکر است که استاندارد ساخت token در بستر بلاک چین اتریوم ERC-20 نام دارد.
ارزشیابی توکن ها به چه صورت است؟
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم؛ ساخت توکن بسیار ساده است و از سازنده وقت کمی می‌گیرد. در زمان نگارش این مقاله حدود ۹۰۰۰ ارز دیجیتال موجود است که بسیاری از آن ها را توکن های بی ارزش تشکیل داده اند. این ارزها به خودی خود ارزشی ندارند. آنچه که به یک رمزارز ارزش می‌بخشد، کاربرد آن در بازار و زندگی است. تیم توسعه دهنده یک رمزارز برای ارزش بخشیدن به ارزی که ارایه کرده است، باید توضیح دهد که این ارز در کجا کاربرد دارد، در چه پروژه‌ای همکاری میکند و در ادامه در راستای تحقق آن تلاش کند و موفق شود. برای درک این موضوع، پیشنهاد می‌کنیم تا whitepaper رمزارزهای برتر را مطالعه بفرمایید تا بیشتر با مفاهیم بالا آشنا شوید.
یکی از مواردی که می‌تواند در ارزش یک توکن تاثیر گذار باشد، امکان معامله کردن آن در صرافی های معتبر است. اگر صرافی های معتبر، یک token را به رسمیت بشناسند، قیمت آن ارز بسیار بیشتر میشود. بدیهی است که ساختن یک توکن بسیار ساده است، اما ارزش دادن به آن به مراتب سخت و دشوار است. در خوشبینانه ترین حالت می‌توان ادعا کرد که متاسفانه بیش از ۸۰ درصد از توکن های موجود در بازار هیچ برنامه‌ای برای همکاری در پروژه های بزرگ ندارند و در نتیجه، هیچ ارزشی برای سرمایه گذاری ندارند.
کیف پول های توکن
همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم، برای معامله یک token می‌توانید از امکانات بلاک چین میزبان استفاده کنید. در حال حاضر بیشتر توکن ها از بستر بلاک چین اتریوم تغذیه میشوند؛ بنابراین، با داشتن یک کیف پول اتریوم می‌توانید توکن های این بلاک چین را خرید و فروش کنید. برای مثال؛ اگر قصد دارید معاملات تان را با ارز تتر انجام دهید می‌توانید برای خرید آن، آدرس کیف پول اتریوم را بدهید.
اگر در روزی دیگر قصد داشته باشید ارز شیبا خریداری کنید، می‌توانید از همان آدرسی که برای خرید تتر ثبت کرده اید استفاده کنید. بدیهی است که برای خرید بیش از دو Token که از بستر بلاک چین مختلف استفاده میکنند (ترون، ایاس، بایننس چین و تزوس) باید بررسی کنید تا مطمئن شوید آیا کیف پول شما از آن شبکه ها پشتیبانی میکند یا خیر. برای خرید دو کوین مختلف نیز باید متناسب با بلاک چین آنها، والت مناسب پیدا کنید.
اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapps)
در مورد مقایسه کوین و توکن باید گفت؛ اکثر توکن‌های رمزارزی به منظور فعالیت در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapps) در بلاکچین اتریوم طراحی شده‌اند؛ این توکن‌ها به عنوان دروازه‌بان‌های Dapps (مانند بازی‌ها یا سرویس‌های درخواستی که توسط اتریوم در بلاکچین مشترک خود طراحی شده‌اند) عمل میکنند.
ذاتا خلق یک توکن، ساده‌تر از ایجاد یک کوین است. توسعه‌دهندگان برای ایجاد یک توکن جدید، به سادگی می‌توانند از روش‌های مرسوم در بلاکچین یا پلتفرم در حال توسعه NEO پیروی کنند. ایجاد توکن‌های جدید به این معنا نیست که برای کار با آنها به یک بلاکچین انحصاری جدید نیاز است. به عنوان مثال، تمام توکن‌های ERC20 با بلاکچین اتریوم سازگار هستند.
کوین و توکن را همزمان می‌توان در یک کیف پول رمزارزی سازگار، اعم از آنلاین و آفلاین ذخیره کرد؛ این کیف‌پول‌ها با پشتیبانی بیش از ۱۲۰کوین، با چندین رمزارز به طور همزمان سازگار هستند. شما می‌توانید رمزارزهای موردعلاقه خود را در پلتفرم هایی که بستری جایگزین را جهت معامله دارایی‌های دیجیتال در اختیار شما قرار می‌دهد خرید و فروش کنید. شما همچنین می توانید ارزش این دارایی‌های اساسی را بدون داشتن مالکیت فیزیکی آنها، از طریق قرارداد مابه تفاوت (CFDs) معامله کنید.
موارد استفاده از کوین و توکن
موارد استفاده فزاینده کوین و توکن در دنیای واقعی، به قانونی شدن بیشتر صنعت رمزارزها کمک میکند. یک بار دیگر تکرار می‌کنیم که موارد استفاده این دو متفاوت است.:
موارد استفاده از کوین‌ها
- ذخیره ارزش: کوین‌هایی مانند بیت‌کوین قصد دارند جایگزینی برای سیستم بانکداری فعلی باشند؛ بیت‌کوین با ارائه تراکنش‌های غیرمتمرکز، نیاز به یک دفترکل مرکزی را دور زده و به یک دارایی ارزشمند قابل اعتماد بدل شده است.
- پول دیجیتال: تمرکز دش (Dash) بر روی معاملات دیجیتال است، دش برخلاف سایر رمزارزها، به دنبال بهبود ناشناس بودن از طریق ویژگی PrivateSend خود است.
- حواله‌جات بین‌المللی: در زمان نگارش این مقاله، ریپل (XRP) سومین کوین ارزشمند بازار رمزارزها است. این Coin جهت تسهیل بدون وقفه پردازش تراکنش‌های بین‌المللی طراحی شده و پرداخت‌های آن به مجوز یا تأیید طرف مقابل نیازی ندارد.
موارد استفاده از توکن‌ها
- قراردادهای هوشمند: قرارداد هوشمند پروتکلی است که در صورت تحقق شرایط خود، انجام تراکنش‌ها را به صورت خودکار انجام می‌دهد. این ویژگی می‌تواند برای صنایع مختلف مانند املاک، با خودکارسازی و تمرکززدایی فروش، تحول آفرین باشد.
- Dapps: توکن‌های مبتنی بر اتریوم، به یک جز اصلی در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapps) بدل شده‌اند، اپلیکیشن‌های متن باز، از بازی یا پلتفرم‌های رسانه اجتماعی مانند Karma گرفته تا سیستم‌های اعطای‌وام مانند MakerDao، همگی به دلار آمریکا متصل هستند.
- پلتفرم‌های ابر رایانه‌ای: Golem اولین ابر رایانه غیرمتمرکز جهان است که به طور انحصاری توسط دیتاسنترها، لپ‌تاپ‌ها و رایانه‌های شخصی در سراسر جهان فعالیت میکند.
- هویت دیجیتال کاربران: دولت‌های جهانی، رویکردهای متفاوتی در خصوص سرویس‌های دیجیتال دارند. توکن Civic، یک هویت‌سنجی دیجیتال غیرمتمرکز است که جهت تأیید دسترسی به خدمات دیجیتال ازجمله وبسایت‌ها و نرم افزارهای با محدودیت سنی ارایه می‌دهد.
- توکن های غیر مثلی: ان اف تی (Non Fungible Token) که به اختصار به آن NFT می‌گویند، یک نوع از توکن هایی است که به صورت دارایی های غیر قابل تعویض و منحصر بفرد هستند.
توکن های ابزاری در مقابل توکن های وثیقه‌ای
به طور معمول هر رمزارز پس از ایجاد، از طریق عرضه اولیه کوین (ICO) برای کاربران صادر میشود، ICO همانند عرضه عمومی سهام (IPO) شرکت‌های عمومی در بازار بورس است. ICO در ازای سرمایه‌گذاری اولیه در یک پروژه بلاکچینی به شما توکن می‌دهد.
اکنون که با تفاوت کوین و توکن در حوزه رمزارزها آشنا شدید، می‌بایست مفهوم دو نوع توکن مختلف در حوزه ICO موسوم به توکن ابزاری و توکن وثیقه‌ای را درک کنید. توکن ابزاری را به عنوان یک توکن کاربری هم درنظر می‌گیرند. این توکنی است که به شما امکان دسترسی به یک سرویس ارائه شده توسط سازنده توکن را می‌دهد.
توکن ابزاری تنها با هدف تبدیل شدن به یک روش سرمایه‌گذاری یا ذخیره ارزش ایجاد نمی‌شود. آنها محبوبیت ویژه‌ای در بین شرکت‌های نوپای رمزارزی پیدا کرده‌اند، به‌طوریکه در مراحل اولیه ارایه محصول یا خدمات خود (توسط ICO)، موجب افزایش علاقه و تقاضا در بازار میشوند.
از سوی دیگر، یک توکن وثیقه‌ای، نوعی دارایی دیجیتال محسوب میشود. ارزش توکن وثیقه‌ای تحت تأثیر ارزش دارایی‌های خارجی مرتبط با آن است. بنابراین توکن‌های وثیقه‌ای را می‌توان نسخه رمزنگاری شده سهام در یک شرکت دیجیتال تلقی نمود..
به طور خلاصه می‌توان گفت:
- توکن‌های ابزاری به منظور افزایش تعامل کاربران و سرویس‌های رمزارزی یک شرکت طراحی شده‌اند.
- توکن‌های وثیقه‌ای به گونه‌ای طراحی شده‌اند که مالکیت بخشی از یک شرکت دیجیتال را به کاربران ارائه می‌دهند و به عنوان یک روش سرمایه‌گذاری عمل میکنند.
چگونه تفاوت این دو را می‌توان تشخیص داد؟
در سال ۱۹۴۶میلادی، یک پرونده درخصوص کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) و W. J. Howey Co در دادگاه عالی ایالات متحده، معیاری را جهت بررسی اینکه آیا تراکنش‌های خاصی را می‌توان به عنوان «قرارداد سرمایه‌گذاری» یا وثیقه واجد شرایط درنظر گرفت ارایه نمود که آن توکن‌های وثیقه‌ای را هم در بر می‌گرفت.
برای اینکه یک توکن رمزارزی به درستی به عنوان یک وثیقه شناخته شود، می‌بایست سه شرط زیر را داشته باشد:
- باید از سرمایه‌گذاری ارز فیات حاصل شود.
- سرمایه‌گذاری آن باید از یک «شرکت عمومی» حمایت کند.
- سرمایه‌گذاری با انتظار سود آتی انجام شود.
جمع بندی تفاوت کوین و توکن
در این مقاله سعی بر آن بود که تفاوت کوین و توکن به صورت مشخص و کامل، در خلاصه ترین حالت گنجانده شود. اگر وقت شما محدود است و زمان مطالعه کل مقاله را ندارید؛ چکیده آن به صورت خلاصه در ادامه در دو پاراگراف جمع آوری شده است.
- بیشتر رمزارزها در پلتفرم های بلاک چین فعالیت میکنند. کوین ها ارز دیجیتالی هستند که برای فعالیت روی بستر بلاک چین اختصاصی خودشان ذخیره شده اند و کیف پول اختصاصی خودشان را دارند. توکن ها رمز ارزهایی هستند که از خود، پلتفرم بلاک چین اختصاصی ندارند و روی بستر بلاک چین میزبان (اتریوم، بایننس چین، تزوس، ایاس و ترون) فعالیت میکنند و از کیف پول و امنیت آن ها استفاده میکنند.
- از مزیت های توکن نسبت به کوین می‌توان به هزینه تولید بسیار پایینتر، زمان تولید بسیار کمتر و سادگی بیشتر استفاده از بلاک چین ارز میزبان نسبت به ساخت یک پلتفرم جدید در بلاک چین اشاره کرد.
سوالات متداول
استیبل کوین به عنوان یک توکن چه نقشی را بازی میکند؟
استیبل کوین‌ها به منظور حفظ دارایی کاربران از نوسانات بازار عرضه شده اند که تتر سرشناس ترین آن هاست. معمولا پشتوانه این توکن ها، ارزهای فیات، طلا، نفت و سایر اقلام معتبر است.
یک توکن روی چه کیف پول هایی ذخیره میشود؟
توکن ها روی والت هایی ذخیره میشوند که از شبکهای که روی آن فعالیت میکنند پشتیبانی کند.
