بحث در مورد تاریخچه بیت کوین بدون اشاره به ارتباطات معروف آن با دارک وب و اینکه چگونه چنین وابستگیهایی به عنوان استدلال اصلی علیه قابلیت دوام داراییهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد، دشوار است. در ادامه نگاهی دقیقتر به ظهور بخش تاریک اینترنت و گیر افتادن بیتکوین در آن خواهیم داشت.
شاید فکر کنید جستجو در اینترنت تنها به موتور جستجوی گوگل ختم میشود، اما اینطور نیست! واقعیت این است که گوگل و عنکبوتهای خزنده آن به بخش عظیمی از اینترنت دسترسی ندارند و ما نمیتوانیم بسیاری از صفحات را با استفاده از گوگل مشاهده کنیم. معمولا فعالیت ما در اینترنت به گشتوگذار در شبکههای اجتماعی، وبگردی، بررسی اخبار و اتفاقات روزانه، دیدن ویدئو، دانلود فیلم یا موسیقی و موارد اینچنینی خلاصه میشود؛ اما زیر این لایه سطحی و آرام، لایههایی عمیق و عظیمی وجود دارد که افراد عادی به آن دسترسی ندارند.
این بخش تاریک و شاید ترسناک به عنوان «دارک وب» شناخته میشود و بستری است که به راحتی و با خیال آسوده نمیتوان از آن استفاده کرد! اما دارک وب دقیقا چیست؟ چه اتفاقاتی در آن رخ میدهد؟ و چه ارتباطی با ارزهای دیجیتال مخصوصا بیت کوین دارد؟ سوالهایی است که در ادامه میخواهیم به آن پاسخ دهیم.
وب جهانی و قابل دسترس
برای درک بهتر دارک وب و وب جهانی به تصویر زیر دقت کنید:
همانطور که در تصویر مشاهده میکنید اگرچه برگهای یک هویج روی سطح خاک و قابل مشاهده هستند، اما بخش اصلی آن زیر خاک پنهان است. با توجه به این موضوع ما میتوانیم بخشهای قابل مشاهده را وب جهانی (World Wide Web) یا وب سطحی نامگذاری کنیم؛ این بخش برای عموم مردم قابل دسترس است و همه میتوانند به راحتی از آن استفاده کنند.
اما بخش عمیقتر آن که زیر خاک پنهان است، مانند یک شبکه مرموز، مخوف و پیچیدهای به نام دیپ وب قسمت تاریک اینترنت یا همان دارک وب را را شامل میشود.
دیپ وب (Deep Web) چیست؟
دیپ وب یا وب عمیق، بخش بزرگی از اینترنت است که محتوای آن برای عموم قابل مشاهده و در دسترس نیست و در موتورهای جستجوی معمولی مانند گوگل ایندکس نمیشوند. اگر بخواهیم محتوای آن را دقیقتر برای شما شرح دهیم میتوانیم به شبکهی داخلی سازمانها، ادارات، دولتها و دانشگاهها اشاره کنیم.
این لایه امنیت اطلاعات و دادههای سازمانها و دولتها و… را با استفاده از اتصالات P2P (همتا به همتا) برای ارسال مستقیم و مخفیانه تامین میکند و با نرمافزارهای عادی قابل دسترس نیست و برای ورود به لایههای آن نیاز به پسورد، نرمافزار خاص و… دارید. اصطلاح «دیپ وب» در سال ۲۰۰۰ توسط یک مهندس کامپیوتر به نام مایک برگمن معرفی شد؛ اما در سال ۲۰۰۹، دقیقا زمانی که رسانهها و برخی افراد فعالیتهای غیر قانونی در زیر لایه سطحی اینترنت را شروع کردند، دیپ وب و دارک وب رایج شد.
دارک وب (Dark web) چیست؟
دارک وب یا وب تاریک را میتوانیم به عنوان بخش ترسناک و غیرقانونی اینترنت معرفی کنیم. اما دلیل این موضوع چیست؟ با استفاده از موتورهای جستجوی معمولی و استاندارد، شما نمیتوانید به این بخش از اینترنت دسترسی پیدا کنید؛ بلکه باید از نرمافزارهای خاص، تنظیمات مخصوص و یا حتی داشتن URL مورد نظر استفاده کنید تا بتوانید به چیزی که میخواهید برسید. در نهایت باید بگوییم دسترسی به وب تاریک آسان نیست و ردیابی هاست وبسایتهای غیرقانونی دشوار است.
در دارک وب حریم خصوصی، امنیت و ناشناس ماندن حرف اول را میزنند و دقیقا همین موضوع باعث شد تا به بهشتی برای ارتباطات و برنامهریزی فعالیتهای مجرمانه تبدیل شود! این فعالیتهای مجرمانه عمدتا خرید و فروش مواد مخدر، کالاهایی غیر مجاز، اعضای بدن انسان، پولشویی، شرطبندی، کلاهبرداریهای مالی و… هستند.
مقایسه دیپ وب، دارک وب و وب سطحی
با توجه به توضیحات و اطلاعات قبل، در ادامه سه بخش اینترنت را که شامل وب عمیق، وب تاریک و وب سطحی میشود را بررسی و مقایسه کردیم:
آیا بیت کوین در دارک وب گیر افتاده است؟
در سال ۲۰۱۷ شاهد افزایش نجومی ارزش بیت کوین بودیم که به ۲۰,۰۰۰ دلار رسید و سپس وارد یک روند نزولی و سقوط آزاد شد! آیا میتوانیم این موضوع را به تراکنشهایی نسبت دهیم که در دارک وب رخ میدهند؟ برای پاسخ به این سوال بیایید اتفاقات تاریخی آن زمان را بررسی کنیم. البته پیش از اینها بهتر است بدانیم چرا بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال برای تراکنش ها در دارک وب ایدهآل هستند.
دلایل استفاده از بیت کوین در دارک وب
یکی از مهمترین عواملی که باعث رشد و شناخته شدن بیت کوین شد، فناوری بلاک چین و حل مسئله متمرکزسازی بود. فناوری غیرمتمرکز بلاک چین ویژگیهای مهم و ذاتی دارد که با اهداف دارک وب همخوانی دارد. در ادامه درباره آنها صحبت خواهیم کرد:
۱. ناشناس بودن
برخی افراد میگویند، ناشناس ماندن و انجام تراکنشها بدون برجای گذاشتن ردی، امری غیرضروری است! اما اگر کمی عمیقتر به موضوع نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که امکان ثبت تراکنش آن هم بدون افشای هویت در دارک وب مزیتی محسوب میشود که باعث محبوبیت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شده است.
معاملات و تراکنشها در دنیای ارزهای دیجیتال تقریبا غیرقابل ردیابی هستند؛ چرا میگوییم تقریبا؟ زیرا هنگامی که تراکنشی انجام میشود، در بلاک چین ثبت میشود چنین معامله و تراکنشی انجام شده است، یعنی آدرسها قابل ردیابی هستند، اما مالک اصلی و اشخاص پشت این تراکنشها را نمیتوانیم ردیابی کنیم.
۲. امنیت
اگر از حجم تراکنشهایی که در دارک وب انجام میشود، صحبت کنیم، قطعا شگفت زده خواهید شد! از قتل گرفته تا خرید مواد مخدر غیرقانونی، تامین مالی این موارد بسیار پرهزینه است و نمیتوانند تراکنشها را به تاخیر بیندازند! معاملهگران این بازار برای انجام تراکنشها و تسویه وجوه خود به وسیلهای مطمئن و امن نیاز دارند.
فناوری بلاک چین از رمزگذاری برای ایمنسازی تراکنشهای بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال استفاده میکند. بلاک چین میتواند بستری امن برای انجام تراکنشهای معاملهگران دنیای دارک وب باشد؛ زیرا دادهها را در مجموعهای از بلوکها تأیید میکند که به خطر افتادن آنها تقریباً غیرممکن است. علاوه بر این، کاربران بیت کوین دارای کلیدهای خصوصی منحصر به فرد برای دسترسی به کیف پول خود هستند، بنابراین امنیت بیشتری دارند.
دارک وب و بیت کوین
ارزهای دیجیتال و بیت کوین به عنوان سوخت کشتیهای غیرقانونی در دنیای دارک وب مورد ستایش قرار گرفتهاند و تاکنون کشتیهای غیرقانونی، میلیونها کیلومتر را طی کردهاند. با این حال، کارشناسان پیشبینی میکنند زمانی فرا خواهد رسید که کاپیتانهای این کشتیها، مغز متفکرانی که معاملات غیرقانونی را انجام میدهند، متوقف شوند و آن زمان ممکن است زودتر از آنچه ما انتظار داریم فرا برسد.
طبق مطالعات و گزارشهای ارائه شده، حدود ۴۷ درصد از تراکنشهای مربوط به بیت کوین در دارک وب انجام میشود. درست متوجه شدید! نیمی از تراکنشهای بیت کوین به ارضای هوسهای مافیای دنیای دارک وب اختصاص داده شده است، در حالی که نیم دیگر تراکنشها در دست علاقهمندان به دنیای ارزهای دیجیتال است.
آلت کوینها و وب تاریک
از آنجا که در ابتدای پیدایش بیت کوین، بسیاری از افراد در مورد نحوه عملکرد آن اطلاعی نداشتند و تصور میکردند که بیت کوین برای انجام تراکنشهای کاملا ناشناس مناسب است، برای تراکنشهای غیرقانونی در دنیای دارک وب استفاده از بیت کوین باب شد و البته این روند هنوز ادامه دارد.
پس از اینکه شناخت درباره بیت کوین افزایش یافت و افراد متوجه این ویژگی BTC شدند که تراکنشها و میزان دارایی یک آدرس بیت کوین قابل رهگیری و ردیابی است، ارزهای دیجیتال زیادی با ادعای کاملا ناشناس بودن برای رقابت با بیت کوین وارد دنیای کریپتوکارنسی شدند.
چرا آلت کوینها به نسبت بیت کوین برای انجام تراکنشها در دنیای دارک وب بهتر هستند؟
آلت کوینها تراکنشها را سریعتر پردازش میکنند و با سطح مشخصی از قابلیت اطمینان، مفهوم ناشناس بودن را نیز بهتر حفظ میکنند. کارمزد و ارزش معاملات نسبتاً پایین آنها نیز باعث استفاده راحتتر آنها میشود.
آلتکوینهایی نظیر مونرو (Monero)، زیکش (Zcash)، ورج (Verge)، دش (Dash) و گرین (Grin) ارزهای دیجیتالی هستند که سعی دارند با تمرکز روی حریم خصوصی کاربران، هویت واقعی را بیشتر از بیت کوین مخفی نگه دارند؛ بدین ترتیب شرایط انجام تراکنشهای غیرقانونی برای مجرمین بهتر از قبل شد و تقریبا بدون نگرانی به فعالیتهای خود ادامه دادند.
جاده ابریشم، آمازون مواد مخدر
آیا سقوط بیت کوین در نوامبر ۲۰۱۱ به تراکنشهای غیرقانونی در دارک وب مربوط است؟ پاسخ به این سوال مثبت است؛ اما چه اتفاقاتی رخ داد و چرا بیت کوین ۹۰ درصد سقوط کرد؟ یکی از نامهایی که همراه با دارک وب در ذهن علاقهمندان به بیت کوین هک شده است، سیلک رود (Silk Road) است که با عنوان آمازون مواد مخدر نیز شناخته میشود.
این وبسایت در ژانویه ۲۰۱۱ توسط راس اولبریک با نام مستعار درِد پایرت رابرتز (Dread Pirate Roberts) تاسیس و راهاندازی شد. با شروع کار این سایت در دارک وب، تراکنشهای بیت کوین افزایش یافت و در فوریه ۲۰۱۱ ارزش BTC سه برابر شد!
پس از گذشت حدود یک ماه پلیس آمریکا متوجه ارتباط پروژه جاده ابریشم با بیت کوین شد و طولی نکشید تا قیمت بیت کوین در نوامبر ۲۰۱۱ حدود ۹۰ درصد کاهش یافت! در نهایت FBI توانست در اکتبر ۲۰۱۳ این فروشگاه اینترنتی مواد مخدر را تعطیل و گرداننده سلیکرود، راس اولبریک را دستگیر کند.
آمازون مواد مخدر یا همان سلیکرود، اولین فروشگاه دارک وب بود که از بیت کوین برای معاملات مواد مخدر و دیگر کالاهای غیرقانونی پشتیبانی میکرد. پس از آن وبسایت The Armory که بزرگترین مرکز آنلاین خرید و فروش اسلحه است علاوه بر بیت کوین از لایت کوین نیز پشتیبانی میکند. نمونههای دیگری از سایتهای غیرقانونی عبارتند از: AlphaBay ،Dream Market ،Tochka Empire Market ،Hansa و Wall Street.
سخن پایانی
در این مقاله از ارزتودی، سعی کردیم در رابطه با دیپ وب، دارک وب و وب سطحی و همچنین تفاوت بین آنها صحبت کنیم. همانطور که گفتیم دارک وب بخشی تاریک اینترنت است و گیر افتادن بیت کوین در آنجا مربوط ویژگیهای مهم آن یعنی ناشناس بودن و امنیت میشود؛ اما این دو ویژگی نه تنها در این دنیای زیرزمینی بلکه در دنیای عادی ما نیز بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. در نتیجه نمیتوانیم بگوییم بیت کوین مناسب این جهان نیست.
در نهایت، از آنجا که وبگردی در دارک وب و بخش عمیق اینترنت خطرناک است، توصیه میکنیم از ورود به دارک وب بدون دانش و اطلاعات کافی خودداری کنید و خود را در دام خطرات احتمالی قرار ندهید.
سوالات متداول
دارک وب چیست؟
دارک وب یا وب تاریک بخش ترسناک و غیرقانونی اینترنت است که با استفاده از موتورهای جستجوی معمولی و استاندارد، نمیتوان به این بخش دسترسی پیدا کرد.
چرا بیت کوین در دارک وب محبوب است؟
بیت کوین دو شاخصه مهم امنیت و ناشناس بودن را به کاربران خود ارائه میدهد که این موضوع باعث محبوبیت آن در دنیای دارک وب میشود.
آیا غیر از بیت کوین، ارزهای دیجیتال دیگری در دارک وب مورد استفاده قرار میگیرند؟
بله – آلتکوینهایی نظیر Monero ،Zcash ،Verge ،Dash و Grin ارزهای دیجیتالی هستند که سعی دارند با تمرکز روی حریم خصوصی کاربران، هویت واقعی را بیشتر از بیت کوین مخفی نگه دارند.
چرا آلت کوینها از بیت کوین برای انجام تراکنشها در دنیای دارک وب بهتر هستند؟
زیرا این ارزهای دیجیتال تراکنش ها را سریعتر پردازش میکنند؛ همچنین کارمزد و ارزش معاملات نسبتا پایینی دارند که باعث استفاده راحتتر میشود.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.