دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز اکوسیستمی متنوع و کاربردی را ارائه می‌دهد و در حال تبدیل شدن به یکی از مطلوب‌ترین راه حل‌های مناسب برای سرمایه‌گذاران خصوصی، مؤسسات و خرده فروشان است. تنوع کاربرد دیفای از دریافت وام و قرض دادن تا پروتکل‌های سهام APY بالا تا معاملات مارجین را شامل میشود. درنتیجه امور مالی دیفای با ارائه روزانه بسیاری از پیشنهادات جدید، در قرن ۲۱ رشد زیادی خواهد داشت.
دارایی‌های دیجیتالی در چند سال اخیر روند رو به رشدی داشته به طوری که یک چارچوب اقتصادی جدید و پیشرفته را ایجاد کرده است. در اصل، دیفای به شرکت‌های بلاکچین زیرساخت لازم برای اجرای مدل‌های مالی سنتی و اساساً متمرکز و آزمایش ایده‌های آنها در یک محیط غیر متمرکز را ارائه می‌دهد. از این رو برنامه‌های مالی غیرمتمرکز یا dAppها ظاهر شده‌اند که از عملکرد‌های سنتی مالی استفاده و اساساً آنها را در زمینه‌ای بدون واسطه قرار دهند. در واقع اکوسیستم ترکیبی TradFi-DeFi بازاری کاملاً جدید است که معنای ایجاد ثروت سنتی را کامل تغییر و زیر ساخت‌های مالی جدیدی را ایجاد کرده است.
دلیل این تغییر هم پیشرفت‌های فناوری، پردازه‌های پرداخت و برنامه‌های کاربردی است. امور مالی متمرکز TradFi و منابع مالی غیر متمرکز DeFi قادر به ارائه خدماتی هستند که قبلاً به طور انحصاری در بخش مالی سنتی در دسترس بودند. خانواده بزرگ طرفداران کریپتوکارنسی از سرمایه‌گذار گرفته تا معامله گران امکان استفاده از روش‌های وام دهی و قرض دادن را دارند.
آنها می‌توانند بدون نگرانی و واسطه آزادانه تجارت کنند و با استفاده از وثیقه‌گذاری، از موقعیت‌های خوبی بهره ببرند. پلتفرم ترکیبی وام و استقراض، صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ، پروتکل نقدینگی Defi Aave، و صرافی dYdX همه نمونه‌هایی از پروژه‌هایی هستند که سعی دارند با منابع مالی سنتی را با مفاهیم دیفای ترکیب کنند.
آشنایی با صرافی dYdX
صرافی غیرمتمرکز dYdX پلتفرمی برای معاملات مارجین است که بر بستر اتریوم اجرا میشود، این صرافی غیر متمرکز به کاربران امکان می‌دهد وام بگیرند، قرض دهند و همچنین با پیش‌بینی قیمت ارزهای دیجیتال روی آنها شرط‌بندی کنند. هدف آنها هم وارد کردن ابزار‌های بازار سنتی مانند ارز و سهام به اکوسیستم بلاک چین است. تفاوت آن با سایر پروتکل‌های وام دهی در واقع این است که از دیفای برای توسعه خود استفاده می‌کند. چرا که با وجود اینکه پروژه‌های زیادی بر بستر اتریوم در حال اجراست، اما اتریوم هنوز فاقد ابزار‌ها و معاملات مارجین است و این همان دلیلی است که صرافی dYdX به دنبال آن است.
درست مانند اکثر محصولات مالی دیفای، صرافی dYdX به راحتی در دسترس هر کسی برای استفاده است و بر اساس آن دارایی‌های کاربران به طور کامل توسط برنامه‌های قرارداد هوشمند مدیریت، اجرا و ذخیره میشود، این پلتفرم مانند سایر راه حل‌های مالی DeFi، به صورت منبع باز و رایگان برای استفاده است. با دارایی‌های مشتریان خود به طور کامل مدیریت و اجرا میشود و از برنامه‌های قرارداد هوشمند به جای شخص ثالث استفاده می‌کند.
جدول مشخصات صرافی dydx
| امنیت | بالا |
| نوع صرافی | خارجی |
| سال تاسیس | ۲۰۱۷ |
| صرافی dydx کجاست؟ | سانفرانسیسکو |
| کارمزد معاملات | حداکثر ۰.۱ درصد |
| پشتیبانی ۲۴ ساعته | ✅ |
| امکان معامله بدون احراز هویت | ✅ |
| بازار فیوچرز | ✅ |
| معامله مارجین | ✅ |
وام‌دهی و وام‌گیری در dydx
یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این صرافی این است که با استفاده از آن می‌توان فروش کوتاه مدت و معاملات اختیاری را در هر دارایی در بستر ERC-۲۰ انجام داد. صرافی dYdX قدرتمند و مبتنی بر اتریوم است که معاملات نقطه‌ای، مارجین و دائمی را ارائه می‌دهد و با استفاده از DeFi به هرکسی اجازه می‌دهد بدون نیاز به ثبت نام، تکمیل فرآیند‌های KYC یا واگذاری دارایی‌ها به یک مقام متمرکز، از آن استفاده کند.
صرافی dYdX با راه‌اندازی لایه دوم اتریوم، موجبات معاملات دائمی غیر متمرکز زنجیره‌ای را ایجاد می‌کند. در واقع، dYdX با StarkWare همکاری کرده است تا پروتکل لایه دوم خود را برای تریدر‌های معاملات مارجین، بر اساس موتور مقیاس‌پذیری StarkWare و قرارداد‌های هوشمند دائمی dYdX، ایجاد کند. این کار، منجر به افزایش کارایی و گسترش معاملات بر این پلتفرم میشود.
به لطف راه حل مقیاس‌بندی داخلی Layer-۲، مشتریان پلتفرم بدون پرداخت هزینه گس، می‌توانند معاملاتی ارزان‌تر و با حداقل مقدار انجام دهند. بدون شک صرافی غیرمتمرکز dYdX گام مهمی در در معاملات دائمی DEX ایجاد کرده است. این پلتفرم در تلاش برای تبدیل شدن به به صرافی غیرمتمرکز “شماره یک در جهان” است.
به گزارش یکی از برترین پروتکل‌های اکوسیستم دیفای، بیش از ۱۹۵ میلیون دلار دارایی (در زمان نگارش این مقاله) روی پلتفرم dYdX قفل شده است. این صرافی با حجم تقریبی ۳۰۰ میلیون دلار در روز برای مشتقات و حدود ۵ میلیون دلار برای بازار اسپات خود، به یکی از محبوب‌ترین پروتکل‌های تجاری مارجین غیرمتمرکز تبدیل شده است. اما قبل از بررسی عمیق‌تر صرافی، اصطلاحاتی مانند وثیقه، معاملات مارجین و.. وجود دارد که آشنایی با آنها بسیار ضروری است و به درک بهتر dYdX کمک خواهد کرد. در این قسمت از مقاله به تجزیه و تحلیل مختصری از این اصطلاحات می‌پردازیم.
مارجین تریدینگ چیست؟
معاملات مارجین یا مارجین تریدینگ اساساً روشی است که در آن برای معاملات روی قیمت‌های دارایی‌های دیجیتالی یا جفت دارایی‌های خاص مانند BTC-USD، از صرافی پول قرض می‌کنید. کاربران می‌توانند در اسپات مارکت یک صرافی، معاملات خود را با اهرم یا بدون اهرم انجام دهند. در این روش اگر حدس آنها درست باشد، سودی از معاملات مارجین خود می‌گیرند و در غیر این صورت، خلاف آن اتفاق می‌افتد و ضرر می‌کنند. اساساً، تریدر‌ها از سود معاملات مارجین برای “افزایش سود‌های آینده” و موقعیت‌های بهتر در بازار استفاده می‌کنند.
معامله گران با استفاده از اهرم‌های ۲x، ۵x، ۱۰x، یا حتی ۱۰۰x (با آرزوی موفقیت!) در Binance CEX می‌توانند دو، پنج، ده یا حتی صد برابر بیشتر از آنچه که در معاملات معمولی سود می‌کنند، سود کنند. این نوع معاملات تنها برای گروهی از تریدر‌ها مناسب است، زیرا علاوه بر اینکه پتانسیل سود را به میزان اهرم افزایش می‌دهد، ممکن است زیان‌هایی را نیز به همراه داشته باشد.
مارجین اولیه
مارجین اولیه، کمترین مبلغی است که یک تریدر باید به منظور ایجاد موقعیت اهرمی در بستری مانند Huobi، Kraken یا صرافی بایننس پرداخت کند. به عنوان مثال، با اهرم ۱۰ برابر، یک معامله‌گر ممکن است ۱۰ ETH با مارجین اولیه ۱ ETH خریداری کند. در نتیجه، کمترین مقدار مارجین که به عنوان امنیت معامله عمل می‌کند، ۱۰ درصد از کل سفارش خواهد بود.
وثیقه چیست؟
پروتکل‌های وام دهی و غیرمتمرکز بر پایه وثیقه هستند. دلیل آن هم این است که بلاک چین تا کنون روشی برای تشخیص چک و کارت‌های اعتباری معتبر ندارد، از این رو تقریباً تمام سیستم‌های دیفای از وثیقه به عنوان اثبات وجوه استفاده می‌کنند. قانونی در اعطای وام و استقراض وجود دارد، هر چه وثیقه بیشتر باشد، مبلغ وام نیز بیشتر میشود. وثیقه حداقل سپرده مورد نیاز برای اخذ و بازپرداخت وام است.
برای مثال، کاربران باید از رمزارز دیگری به عنوان وثیقه استفاده کنند تا بتواند رمزارزی را از پروتکل Compound وام بگیرد. دارایی‌های وثیقه ارائه شده در حالی که در سیستم هستند، سود دریافت می‌کنند، اما کاربران قادر به بازخرید یا انتقال دارایی‌های دیجیتالی به عنوان وثیقه نیستند.
محدودیت مبلغی که کاربران می‌توانند از پروتکل‌های کامپوند وام بگیرند، به دلیل عوامل وثیقه دارایی‌ها است. به این معنی که اگر کاربر ۱۰۰ توکن DAI به عنوان وثیقه بگذارد و ضمانت نامه اعلام شده ۷۵ درصد DAI باشد، کاربر می‌تواند در هر لحظه فقط ۷۵ DAI به عنوان دارایی دیگر وام بگیرد. در نتیجه، درک اهمیت وثیقه برای پروتکل‌های DeFi بسیار ساده است، زیرا بدون آن، پروژه‌های مالی غیر متمرکز ممکن است با ورشکستگی مواجه شوند و در نتیجه، نمی‌توانند به درستی عمل کنند.
معاملات آتی چیست؟
قرارداد‌های آتی، در جهت تأمین دارایی‌های نقدینگی از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند. در این روش کابران می‌توانند با کاهش یا افزایش اهرم در قرارداد‌های آتی در روند تحرکات بازار شرکت کنند و از معاملات دائمی سود دریافت کنند. قرارداد آتی یک قرارداد مشتقه مالی است، به این معنی که ارزش آن از عملکرد دارایی ناشی میشود.
به بیان بهتر، قرارداد آتی (معاملات فیوچرز)، یک توافقنامه قانونی برای خرید یا فروش یک کالا، دارایی یا اوراق بهادار خاص با قیمت ثابت در آینده است. در نتیجه، هنگامی که قرارداد آتی خریداری میشود، خریدار موافقت می‌کند که دارایی اصلی را هنگام پایان قرارداد خریداری و دریافت کند. از طرف دیگر، فروشنده قرارداد آتی موافقت می‌کند که دارایی را در تاریخ انقضای قرارداد عرضه و تحویل دهد. نقدینگی‌ترین قرارداد‌های آتی با بیشترین حجم معاملات در حال حاضر عبارتند از:
- S&P ۵۰۰ E-mini Futures
- آینده نفت خام
- آینده طلا
- EuroFX Futures
- اوراق قرضه خزانه ۳۰ ساله (T-Bonds) آتی
- آینده ین ژاپن
برخلاف قرارداد‌های آتی معمولی، قرارداد‌های دائمی نوعی قرارداد آتی است که تاریخ انقضا ندارد. یعنی کاربر ممکن است تا هر زمانی که می‌خواهد، در موقعیت خود باقی بماند. شایان ذکر است که معاملات دائمی عمدتاً بر اساس شاخص دارایی (تشکیل شده از میانگین قیمت دارایی در بازار اصلی و حجم معاملات نسبی) انجام میشود. در نتیجه، برخلاف معاملات آتی معمولی، معاملات دائمی معمولاً با قیمتی معامله می‌شوند که بسیار با بازار‌های نقطه‌ای (Spot market) مشابه است.
قرارداد‌های آتی و دائمی مزایای بسیاری از جمله:
- جلوگیری و مدیریت ریسک
- معاملات کوتاه مدت: معامله گران می‌توانند به نفع یا علیه عملکرد دارایی قمار کنند، حتی اگر مالک آن نباشند.
- اهرم: معامله گران می‌توانند از اهرم برای باز کردن معاملات بیشتر از موجودی حساب جاری خود استفاده کنند.
هدف از شکل‌گیری صرافی dYdX
رشد دیفای منجر به افزایش دارایی‌های دیجیتال و سایر ارزش‌های دیگر شده است. بسیاری از پلتفرم‌های متمرکز و غیرمتمرکز وجود دارند، اما به کاربر اجازه می‌دهند که تنها موقعیت‌های Long را در اختیار بگیرند، چرا که اجرای موقعیت‌ها کوتاه (short) یا سایر امور مالی در DEX هنوز دشوار است. از این رو، صرافی dYdX، امور مالی کوتاه مدت، وام دهی، معاملات مشتقات غیر متمرکز را در هر توکن مبتنی بر اتریوم امکان‌پذیر می‌کند. بنابراین این صرافی نه تنها پیشنهادات را محدود نمی‌کند، بلکه استراتژی‌های مناسبی را نیز به کاربران خود ارائه می‌دهد که شامل موارد زیر می‌شوند:
فروش کوتاه که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا از افت قیمت سود ببرند و می‌توانند برای اهداف سوداگرانه یا حفظ سرمایه‌گذاری‌های موجود مورد استفاده قرار گیرند. دارندگان توکن می‌توانند از وام‌های کاملاً تضمین شده و کم ریسک برای فروشندگان کوتاه مدت بهره بگیرند.
این استراتژی‌ها را تعداد کمی از پروتکل‌های غیرمتمرکز امکان‌پذیر می‌کنند، در حقیقت، معاملات مارجین اکثرا در صرافی‌های متمرکز انجام میشود. با این حال آنها از ارائه راه حل‌های مالی مناسب برای دارایی‌های غیر متمرکز خودداری می‌کنند. در واقع برای اینکه پروتکل معاملات مشتقات و مارجین در کنار هم به طور مؤثر اجرا شوند، نیاز به دارایی صرافی و تعیین قیمت این دارایی‌ها است. AMMها، کتاب‌های سفارش زنجیره‌ای، کانال‌های دولتی، و کتاب‌های ترکیبی سفارشات خارج از زنجیره، همگی به عنوان مبادلات غیر متمرکز ارائه شده‌اند.
در نتیجه، dYdX امکان داد و ستد ابزار‌های مالی غیر متمرکز را به هر قیمتی که دو طرف بر سر آن توافق کنند، فراهم می‌کند. در قرارداد‌هایی که در این صرافی ایجاد میشود، نیازی به اطلاع از قیمت‌های بازار نیست. چرا که قرارداد‌ها مستقیماً بین دو نهاد برای حفظ تمرکز زدایی اجرا میشود.
توکن صرافی dYdX
به گفته آنتونیو جولیانو، بنیانگذار dYdX، انگیزه اولیه برای ارائه توکن dYdX، ایجاد یک پروتکل تجاری غیرمتمرکز تحت مدیریت DAO با قابلیت‌های پیچیده و تمرکززدایی است. صرافی غیر متمرکز dYdX در ۳ اوت ۲۰۲۱ توزیع توکن DYDX بر بستر اتریوم را اعلام کرد. توکن DYDX کاربران را قادر می‌سازد تا پروتکل لایه ۲ را مدیریت کنند. DYDX به تریدر‌ها، ارائه‌دهندگان نقدینگی و شرکای dYdX اجازه می‌دهد تا با اجازه مالکیت مشترک پروتکل، در یک پروتکل بهبود یافته همکاری کنند.
| نام (نماد) | dydx (DYDX) |
| شبکه‌های میزبان | اتریوم و سولانا |
| پروژه | صرافی غیر متمرکز DYDX |
| تعداد عرضه نهایی | یک میلیارد توکن |
نتیجه پایانی
حوزه DeFi در سال‌های اخیر با سرعت زیادی رشد کرده و برخی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های FinTech و چارچوب‌های اقتصادی را ساختاربندی کرده است. جای تعجب نیست که منابع مالی غیر متمرکز در این حوزه به سطح بالایی از محبوبیت دست یابند. هدف صرافی dYdX این است که معاملات ارزهای دیجیتال را با استفاده از اهرم آسان‌تر کند. کاربران این صرافی می‌توانند ETH-USDC و ETH-DAI را در مارجین با حداکثر ۵ برابر اهرم و همچنین قرارداد‌های دائمی و بلند مدت با حداکثر اهرم ۲۵ برابر معامله کنند.
سوالات متداول
صرافی dYdX چیست؟
صرافی dYdX یک پلتفرم موفق تبادل ارزهای دیجیتال است که به صورت غیرمتمرکز اداره میشود.
جایگاه dYdX در بین صرافی‌های غیرمتمرکز کجاست؟
این صرافی در رتبه اول DEXها قرار دارد؛ به طوریکه اختلاف حجم معاملات روزانه آن با جایگاه دوم، حدود ۴ میلیارد دلار است.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی شما با صرافی dYdX نوشته شده است و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات یا عواقب مالی آن برای افراد ندارد.