علاقه روزافزون به توکنهای NFT منجر به رونق کلکسیونهای کریپتو و آثار هنری NFT شده است. این دو از برجستهترین کاربردهای NFT در اکوسیستم دیفای محسوب میشوند، اما کاربرد این توکنها تنها به این دو مورد ختم نمیشود. کمیابی و منحصربهفرد بودن، توکنهای غیر مثلی را به یک جفت مناسب برای داراییهای دنیای واقعی، زنجیره تأمین، حق امتیاز موزیک و موارد دیگر تبدیل کرده است. با بالغ شدن توکن های غیرمثلی، میتوان انتظار داشت که شاهد درصد بالایی از کاربردهای NFT در دنیا باشیم.
کاربرد NFT در زمینههای مختلف
تا قبل از توکنهای غیرمثلی، کمیاب کردن داراییهای دیجیتال بسیار دشوار بود. اگرچه حق کپی رایت وجود دارد، اما کپی یا سرقت آثار هنری دیجیتال برای کاربران آسان است. توسعه NFT برای ما هنر کریپتویی و کلکسیونهای دیجیتال را به ارمغان آورده است.
اما کاربردهای NFT مانند کاربرد ارزهای دیجیتال زیاد بوده و در اینجا متوقف نمیشود، از املاک گرفته تا زنجیره تأمین، میتوانید از NFT برای اثبات اصالت بسیاری از کالاهای منحصربهفرد و کلکسیونی استفاده کنید. گرچه اکوسیستم NFT هنوز نوپا است، اما میتوان پروژههای جالب بسیاری را کشف کرد که برخی از آنها در حال حاضر ارزش زیادی برای خالقان اثر و مصرفکنندگان ایجاد میکنند.
بهترین مارکت پلِیس های NFT | شبکه بلاک چین |
OpenSea | اتریوم |
Rarible | BSC |
Atomic Hub | WAX |
Enjin | اتریوم |
SuperRare | اتریوم |
کاربرد NFT در آثار هنری
توکنهای غیرمثلی به حل مشکل دیرینه کمیاب بودن آثار هنری دیجیتال کمک کردهاند. چگونه میتوانید آثار هنری مجازی را کمیاب نگه دارید در حالی که میتوانید آن را به صورت دیجیتالی کپی کنید؟ گرچه آثار هنری تقلبی در دنیای واقعی نیز وجود دارند، اما ما معمولاً قادر به احراز اصالت آنها هستیم. هنر کریپتو بیشترین ارزش خود را از تأیید صحت و مالکیت خود به صورت دیجیتالی می گیرد. در حالی که هرکسی میتواند یک CryptoPunk را در بلاکچین اتریوم مشاهده کند و تصویر آن را دانلود یا ذخیره کند، اما نمیتوانیم ثابت کنیم که صاحب نسخه اصلی آن هستیم.
به عنوان مثال، هنرمند دیجیتال Pak یک سری از NFT ها ایجاد کرد که هر کدام فارغ از نام خود یکسان هستند. Pak با نامهایی مانند The Cheap، The Expansion و The Unsold، بر اساس عنوان مورد نظر به هر قطعه ارزش متفاوتی میدهد. وقتی صحبت از NFT ها میشود، ارزش لزوماً در مورد خود آثار هنری نیست. گاهی اوقات، آنچه مهمتر است اثبات مالکیت آن دارایی خاص است. این چیزی است که آثار هنری کریپتو را به یکی از محبوبترین کاربردهای NFT تبدیل میکند.
رابطه NFT و زنجیره تأمین
فناوری بلاکچین میتواند در صنعت زنجیره تأمین به ویژه به دلیل تغییرناپذیری و شفافیت آن، مفید باشد، خصوصیات NFT تضمین میکند که دادههای زنجیره تأمین معتبر و قابلاعتماد هستند. همچنین ما میتوانیم از NFT برای رهگیری محصولی که حاوی داده مبدأ، مسیر و انبار است، استفاده کنیم. مثلاً:
یک جفت کفش درجه یک در کارخانهای در ایتالیا تولید میشود، یک NFT به آن اختصاص داده شده است که میتوانید آن را روی بستهبندی آن اسکن کنید. همزمان که محصول از زنجیره تأمین عبور میکند، NFT اسکن میشود و اطلاعات جدید با برچسب زمانی به آن اضافه میشود. این اطلاعات میتواند شامل محل انبار و زمان ورود یا خروج محصول باشد.
هنگامی که کفشها به مقصد نهایی خود میرسند، یک فروشگاه میتواند آنها را اسکن کرده و آنها را به عنوان دریافت شده علامتگذاری کند. اکنون یک تاریخچه دقیق برای مشاهده و تأیید اصالت کفش و مسیر لجستیکی آن در دسترس است. شما میتوانید پرفروش ترین NFTها را نیز در وبسایت ارزتودی مطالعه کنید.
پیادهسازی NFT در زنجیره تأمین
روشهای فرضی زیادی برای پیادهسازی NFT در زنجیره تأمین وجود دارد. با این حال، این مستلزم ان است که کل زنجیره تأمین در نقاط مختلف جهان از یک زیرساخت یکسان استفاده کند. با وجود بازیگران مختلف در سطح جهانی، پیادهسازی این سیستمها در دنیای واقعی میتواند چالشبرانگیز باشد. این باعث شده تا کاربرد NFT در زنجیره تأمین تاکنون محدود باشد.
در حال حاضر، سیستم TradeLens MAERSK و Foot Trust IBM دو نمونه بزرگ از زنجیره تأمین بلاکچین هستند. هر دو آنها از Hyperledger Fabric، بلاک چین IBM که از NFT ها پشتیبانی میکند، استفاده میکنند. با این حال، مشخص نیست که آیا NFT ها در عملیات آنها نقش دارند یا خیر.
کاربرد NFT در آیتمهای کلکسیونی
تقاضای بسیار زیادی برای کلکسیونهای دیجیتال وجود دارد، خواه این توکن PancakeSwap Bunny یا Binance Anniversary NFT باشد، به طورکلی کاربرد توکنهای NFT با تریدینگ کارت کلکسیونی NBA Top Shot در این زمینه معروف شد. این توکنهای غیرمثلی بخش قابل توجهی از فروش بازارهای NFT مانند Opensea، BakerySwap و Treasureland را تشکیل میدهند.
همپوشانیهای زیادی بین این توکنها با آثار هنری کریپتو وجود دارد و گاهی اوقات NFT میتواند هم یک کلکسیون و هم یک اثر هنری باشد. اولین توئیت جک دورسی نمونهای عالی از کلکسیون NFT است. NFT دورسی صرفاً به خاطر قابلیت کلکسیونی خود ارزش دارد، اما CryptoPunk یک کلکسیون و همچنین یک اثر هنری است.
دورسی NFT خود را در پلتفرم Valuables به مزایده گذاشت. هر کسی در این پلتفرم میتوانست پیشنهاد خرید دهد. این بر عهده فروشنده NFT (جک دورسی) بود که یک پیشنهاد را بپذیرد یا رد کند. پس از قبول پیشنهاد، این توئیت بر روی بلاکچین ضرب شد و یک NFT برای آن ایجاد شد و به فروش رفت. درک مفهوم فروش یک توئیت میتواند کمی مشکل باشد، اما این یک مثال عالی از نحوه ایجاد کلکسیون بواسطه NFT است، این NFT در اصل یک نسخه دیجیتال امضا شده از یک آیتم است.
کاربرد NFT در امور مالی
در فایننس غیرمتمرکز (DeFi)، NFT ها مزایای مالی منحصربهفردی را ارائه میدهند. بسیاری نیز آثار هنری محسوب میشوند، اما ارزش آنها از کاربردپذیری آنها ناشی میشود. به عنوان مثال، JustLiquidity یک مدل استیکینگ NFT ارائه میدهد. کاربر میتواند برای یک دوره معین یک جفت توکن را در یک استخر قرار داده و برای دسترسی به استخر بعدی NFT دریافت کند. NFT مانند بلیط ورودی عمل میکند و هنگامی که در استخر جدید شرکت میکنید از بین میرود.
مثال دیگر NFT BakerySwap است که پاداشهای استیکینگ بیشتری را برای هولدرها ارائه میدهد. با مشارکت در BAKE، یک NFT دریافت خواهید کرد که به شما قدرت استیکینگ میدهد. کاربران روی این توکنها سوداگری میکنند، آنها را در بازار ثانویه میفروشند یا از آنها برای استیکینگ استفاده میکنند. ترکیب این NFT ها با بازیوار سازی (Gamification) و دیفای یک کاربرد جالب دیگر برای توکنهای غیرمثلی ایجاد میکند.
استفاده ازNFT در بازیها
در حوزه گیم تقاضای زیادی برای آیتمهای منحصربهفردِ قابل خرید و فروش وجود دارد. کمیابی آنها بهطور مستقیم بر قیمت آنها تأثیر میگذارد و گیمرها نیز کاملا با ایده آیتمهای دیجیتالی ارزشمند آشنا هستند. تراکنشهای خرد و خریدهای درون بازی، یک صنعت گیم چند میلیارد دلاری را ایجاد کرده است که از فناوری بلاکچین و NFT ها استفاده میکند.
توکنهای بازیهای ویدئویی جنبههای هنر، کلکسیون و کاربردپذیری را برای گیمرها ترکیب میکند. برخی پروژهها بهطور فعال فناوری بلاکچین را در بازیهای خود ادغام کردهاند. Axie Infinity و Battle Pets هر دو بازی های فعال در بستر بلاک چین به سبک پوکمون با حیوانات خانگی و آیتمهای قابل خرید هستند. همچنین میتوانید این توکنها را در بازارهای خارجی خرید و فروش کنید (فروش همتا به همتا).
بسیاری از NFT های گیم کاربرد نیز دارند. هر حیوان خانگی اکسی (Axie) دارای مجموعهای از تواناییهای منحصربهفرد برای مبارزه است. این تواناییها بر ارزش حیوان خانگی شما هنگام معامله نیز تأثیر میگذارد. CryptoKitty میتواند به دلیل ویژگیهای مطلوب تولیدمثل آن بسیار ارزشمند باشد. تعیین ارزش هر حیوان خانگی به ترکیبی از ظاهر، ویژگیها و کاربرد نادر آن بستگی دارد.
کاربرد توکن های ان اف تی در موسیقی
شما میتوانید فایلهای صوتی را نیز به یک NFT ضمیمه کنید تا یک قطعه موسیقی قابل خریداری ایجاد کنید. میتوانید آن را «اولین نسخه» دیجیتالی از یک قطعه در نظر بگیرید. برای اهالی موسیقی، دریافت یک سهم عادلانه از حق امتیاز یک اثر مشکل بزرگی است. اما حداقل دو راه ممکن برای دستیابی به نتیجه متوازن وجود دارد:
- پلتفرمهای استریم مبتنی بر بلاکچین
- ردیابی بلاکچینی حق امتیاز
رقابت با Amazon Music یا یوتیوب برای خدمات استریم برای پروژههای کوچک بلاکچین دشوار است. حتی وقتی غولی مانند اسپاتیفای در سال ۲۰۱۷ یک پلتفرم بلاکچین ردیابی حق امتیاز به نام MediaChain را خریداری کرد، هیچ مزیت واقعی برای هنرمندان به همراه نداشت.
در این میان، پروژههای کوچکتر عمدتاً با هنرمندان مستقل کار میکردند. پلتفرم Rocki روی زنجیره هوشمند بایننس (BSC) بستری را برای فروش حق امتیاز و پخش موسیقی برای اهالی موسیقی فراهم کرده است. اولین فروش حق امتیاز NFT آنها معادل ۴۰ اتر در ازای حق امتیاز ۵۰ درصدی با استفاده از استاندارد توکن ERC721 بود. اینکه آیا این مدل محبوبیت بیشتری پیدا میکند یا نه بستگی به پذیرش آن توسط سرویسهای استریم بزرگتر دارد. ترکیب موسیقی با NFT یک ایده عالی است، اما بدون حمایت لیبلهای موزیک ممکن است به سختی به موفقیت دست یابد.
استفاده از NFT داراییهای واقعی
پیوند دادن داراییهای واقعی به NFT میتواند روش اثبات مالکیت را به شکل دیجیتال درآورد. به عنوان مثال، در املاک و مستغلات، ما معمولاً با سند فیزیکی سر و کار داریم. ایجاد نسخههای دیجیتالی نمادین از این سندها میتواند اموال بسیار غیر نقدینه (مانند خانه یا زمین) را به روی بلاک چین منتقل کند. گرچه تا به حال ندیدهایم که قانونگذاران از این ایده حمایت زیادی کرده باشند. اما اوضاع با گذشت در حال پیشرفت است.
در آوریل ۲۰۲۱، شین دولجراف (Shane Dulgeroff) یک NFT ساخت (آموزش ساخت NFT) که نمایانگر یک ملک برای فروش در کالیفرنیا بود. همچنین یک اثر هنری کریپتویی به این توکن ضمیمه شده بود. هر کسی که در مزایده برنده شود NFT و مالکیت ملک را دریافت میکند. با این حال، وضعیت حقوقی دقیق فروش و حقوق خریدار یا فروشنده نامشخص است.
در مورد اقلام کوچکتر، مانند جواهرات، NFT میتواند به اثبات مالکیت قانونی در هنگام فروش کمک کند. به عنوان مثال، یک الماس اصل معمولاً دارای گواهی اصالت است. این گواهی همچنین راهی برای اثبات داشتن حق مالکیت است. هرکسی که بخواهد این جواهر را بدون گواهی بفروشد، نمیتواند اصالت آن را تأیید کند و ممکن است در متقاعد کردن خریداران به مشکل بر بخورد.
این در NFT ها نیز صدق میکند. هنگام ضمیمه NFT به یک دارایی، داشتن NFT میتواند به اندازه داشتن خود دارایی اهمیت داشته باشد. همانطور که شاهد رشد اینترنت اشیا هستیم، احتمالاً شاهد افزایش استفاده از NFT ها برای بازنمایی داراییهای دنیای واقعی نیز خواهیم بود.
جمعبندی
با افزایش محبوبیت توکنهای NFT، به احتمال زیاد در آینده شاهد ایدههای بیشتری نیز خواهیم بود. تاکنون کاربردهای NFT زمان کافی برای فراتر رفتن از یک ایده یا یک پروژه کوچک را نداشته است. برخی کاربردها ممکن است عملی یا محبوب نباشند. با این حال، برای مسائل اساسیتر و سادهتر، مانند کمیابی دیجیتال و کلکسیونها، NFT ها مطمئناً در آینده شاهد رواج بیشتری خواهند بود.
سوالات متداول
مهمترین کاربردهای NFT در چه زمینه هایی است؟
از توکن های غیر مثلی در زمینه هایی همچون آثار هنری، آیتم های کلکسیونی، پیگیری اصالت کالا، امور مالی و در نهایت به عنوان راهی برای کسب درآمد استفاده میشود.
معروف ترین بازی NFT محور کدام است؟
بازی آکسی اینفینیتی، شناخته شده ترین بازی NFT محور در دنیای بلاک چین است.