اگر شخصی از شما بپرسد «بازار کریپتو چیست؟» چه پاسخی برای او دارید؟ سادهترین تعریف را چگونه میتوانیم توضیح دهیم تا همه آن را درک کنند؟ اگر شما سرمایهگذاری باشید که مدتهای زیادی در مارکت حضور داشتهاید، قطعا می دانید بازار کریپتو پیچیده است! اما چطور میتوان این پیچیدگی را ساده کرد؟
بیایید برای درک عمیقتر بازار کریپتو سفری در این دنیای پیچیده و جذاب داشته باشیم تا در نهایت بتوانیم مفهومی ساده و روان برای توضیح آن پیدا کنیم. سفر ما از کجا باید شروع شود؟ چه زمانی این بازار شکل گرفت؟
همه چیز با بیت کوین شروع شد
بیت کوین اولین ارز دیجیتال موفق در دنیای رمزنگاری شده است که میتواند بهترین نمونه برای بررسی منظور ما از «بازار کریپتو» باشد. زمانی که ساتوشی ناکاموتو، خالق مرموز Bitcoin، این ارز دیجیتال را به صورت عمومی معرفی کرد، ایده خود را تقریبا این چنین توضیح داد:
بیت کوین یک ارز همهمنظوره برای جایگزینی یا تقویت ارزهای فیات صادر شده توسط دولتها ایجاد شد.
به عبارتی ایده او این بود که بتوانیم به مغازه لباسفروشی برویم و به همان راحتی که با کارت اعتباری خرید میکردیم، با انتقال بیت کوین هزینه خرید را پرداخت کنیم. با پیشرفت تکنولوژی استفاده از پولهای کاغذی بسیار کاهش یافته است.
در نتیجه میتوان گفت منطقی است تا ارز جدیدی داشته باشیم که از پیشرفتهای فناوری محاسباتی و شبکهای بهره ببرد و مصرفکنندگان را از محدودیتهای ارزهای دولتی و کارتهای بانکی با قوانین و مقررات رها کند.
علاقهمندان به ارزهای دیجیتال برای توصیف آینده پول دیجیتالی که آرزوی آن را دارند عبارت کوتاهی را بهکار میبرند: «خرید یک فنجان قهوه با بیت کوین».
با گذشت زمان آیندهای که دوستداران بیت کوین برای آن متصور شده بودند، رخ داد. پلتفرمهای آنلاینی بهوجود آمدند تا افراد بتوانند خرید و فروش بیت کوین را خیلی راحتتر از گذشته انجام دهند؛ حتی امکان تبدیل بیت کوین به فیات نیز امکانپذیر شد.
توسعه این پلتفرمهای آنلاین یا همان صرافیهای ارز دیجیتال باعث شد تا خرید و فروش بیت کوین با ارزهای فیات رایج شود؛ به این صورت که مقداری از دارایی خود را به بیت کوین تبدیل میکردند و منتظر افزایش قیمت آن میماندند تا در نهایت کوینهای خود را بفروشند و سودی به جیب بزنند.
حال بیت کوین علاوه بر هدف اصلی خود به عنوان یک ارز دیجیتال، به یک دارایی با ارزش برای سرمایهگذاری نیز تبدیل شده است.
پلتفرمهای آنلاین معاملات و سرمایهگذاریها روی بیت کوین، محبوبیت این ارز دیجیتال را بیشتر از پیش افزایش دادند و در نهایت به سمت تشکیل بازار کریپتو سوق داده شدند؛ طوری که حجم بازار در حال حاضر برابر با ۸۵۸ میلیارد دلار است!
در چند هزار ضرب کنید!
از سال ۲۰۰۹ که بیت کوین شروع بهکار کرد تاکنون هزاران ارز دیجیتال توسعه یافتند و هر یک از آنها هدف اصلی خاصی دارند. البته قابل ذکر است که به هر یک از آنها به دید سرمایهگذاری می توان نگاه کرد؛ در صورتی که پروژه ارزش سرمایه گذاری کردن را داشته باشد.
بیت کوین صنعتی جدید را به دنیا معرفی کند و توانست بازارهای اقتصادی بزرگ جهان را کنار بزند؛ همین موضوع باعث شد تا رهبران بازارهای اقتصادی بزرگ مجبور شوند پیشرفت آن را تماشا کنند و برای ورود به بازار کریپتو و این دنیای جذاب و پرمخاطب به دنبال رویکردهای نو و متفاوت باشند.
در حال حاضر تیمهای استارتاپی و سازمانهای کوچک و بزرگ بسیار زیادی در حال عرضه کوین و توکن خود به بازار کریپتو هستند. برخی از این تیمها با ارائه فناوریهای جدید و نوآورانه تلاش میکنند تا دنیای بلاک چین را بهبود ببخشند، بعضی دیگر توسط تیمها و افراد سرشناس و خوبی پشتیبانی میشوند؛ بعضی افراد سودجو نیز با ساخت پروژههای اسکم به دنبال خرابکاری و کلاهبرداری هستند که باید مراقب چنین پروژههایی باشید.
در کل تمام این پروژهها با اهداف خاص و در حوزههای مختلفی مانند سرمایهگذاری، امور مالی، NFTها، قراردادهای هوشمند و…، همچنین خریداران و فروشندگان، بازار کریپتو را تشکیل میدهند. تمام پروژههای کریپتویی با وجود سرمایهگذاران و معاملهگران در کنار هم میتوانند باعث جذابیت این دنیای اغواکننده و محبوب شوند.
تفاوت بازار کریپتو با سایر بازارها
بازارهای مالی انواع متفاوتی دارند که ویژگی داراییهای هر یک از آنها و معاملهگران مشخصات هر بازار را تعیین میکنند؛ بازار کریپتو، فارکس(بازار تبادل ارز خارجی)، سهام، اوراق قرضه، کالا و… نمونههایی از محبوبترین بازارهای مالی هستند.
از آنجا که هنوز برای بازار کریپتو قانونگذاری شفافی انجام نشده است، میتوان گفت هر دارایی که در این بازار آزاد و قانونگذاری نشده مبادله شود، میتواند دارای نوسانات زیادی باشد. در نتیجه بارزترین و مهمترین ویژگی این مارکت نوسانات زیاد آن است.
آیا نوسانات در یک بازار به عنوان ویژگی منفی شناخته میشود؟ خیر – قطعا چنین نوساناتی در یک بازار نمایانگر دید منفی نخواهد بود. هر بازار قدرتمندی در ابتدای تولد و سالهای اولیه شکلگیری با چنین نوساناتی روبهرو شده است. به عنوان مثال، بازار طلا در سال ۱۹۶۹ که اوایل شکلگیریاش بود و هنوز قانونگذاری نشده بود، نوسانات زیادی را تجربه کرد.
در تصویر بالا بازه زمانی را نشان دادیم که بازار طلا هیچ قانونگذاری را قبول نمیکرد و به عنوان یک بازار آزاد شناخته میشد؛ اگر نوسانات طلا را با نوسانات اکنون بازار کریپتو، مخصوصا بیت کوین مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که شباهتهای ساختاری بسیاری دارند.
نه تنها بازار کریپتو و طلا بلکه هر بازار دیگری مانند سهام، انرژی و… این نوسانات را در ابتدای شکلگیری و پیش از تصویب قانونگذاریها داشتهاند.
درک ارزش و روش انتقال ارزش در بازار کریپتو
همانطور که گفتیم یکی از ویژگیهای این بازار نوسانات زیاد آن است، اما چرا نوسان در بازار کریپتو بیشتر از سایر بازارها است؟ یکی از مشکلاتی که باعث به وجود آمدن نوسانات میشود، تفاوت در درک ارزش ذاتی ارزهای دیجیتال به عنوان هدف اصلی ساخته شده آنها، همان ایده «خرید یک فنجان قهوه با بیت کوین» یا انتقال ارزش با مفهوم ذخیره ارزش است.
ذخیره ارزش مفهومی است که میگوید: کالا یا دارایی خاصی در آینده، با توجه به پیشبینیها، مورد استفاده قرار میگیرد؛ در نتیجه عملکرد افراد شامل پسانداز و تبادل آن با کالاها یا خدمات میشود.
هر شی یا مفهومی که به عنوان انتقال دارایی از هر صورتی به شکل یک کالا بین دو معاملهگر انجام شود را انتقال ارزش میگویند که ایده اصلی ارزهای دیجیتال در بازار کریپتو نیز همین موضوع است.
با توجه با این تعریفها بیثباتی بازار ارزهای دیجیتال، مخصوصا بیت کوین را میتوانیم به ابهامات بحث ذخیره ارزش ربط دهیم؛ اما در بخش انتقال ارزش تا حدود زیادی میتوانیم بگوییم موفق شدهاند.
تغییر قیمت در بازار کریپتو
تغییر قیمت در بازار کریپتو همانند سایر بازارها یک عامل بسیار مهم دارد: تفاوت بین عرضه و تقاضا. این تفاوت بین عرضه و تقاضا در هر حرکت بازار کاملا مشهود است؛ به عبارتی سادهتر، «عرضه» کل ارزهای دیجیتال یا همان داراییهای افرادی است که تمایل به فروش آنها دارند و افرادی که این داراییها را خریداری میکنند «تقاضا» را تشکیل میدهند.
حال با توجه به این تعاریف میتوانیم بگوییم حرکت قیمت در بازار کریپتو به اختلاف بین عرضه و تقاضا بستگی دارد؛ هر چه این اختلاف بیشتر شود، تغییرات و حرکت بازار نیز بیشتر میشود. چه چیزی باعث میشود عرضه یا تقاضا بیشتر شود؟ دلیل این اختلاف و تحرکات بازار چیست؟
بررسی دلایل تحرکات
بازار کریپتو سیستمی پیچیده دارد؛ این سیستم وابسته به سرمایهگذاران کوچک و بزرگ که در مورد طیف وسیعی از داراییها برای سرمایهگذاری یا معامله به صورت ناهماهنگ تصمیم میگیرند. این تصمیمگیری بر چه اساسی نهایی میشود؟
اطمینان سرمایهگذاران به ثبات در سرمایهگذاریهای آینده خود، نقشی اساسی در صعود یا نزول یک بازار دارد. افراد قطعا نسبت به دارایی که آنها را به رویاهای بزرگ خود برساند، بیشتر رغبت نشان میدهند و این باعث افزایش قیمت یک ارز دیجیتال خواهد شد.
در عین حال اگر دلیلی پیدا شود که یک ارز دیجیتال میتواند در آینده عملکرد بدی از خود نشان میدهد، سرمایهگذاران رغبتی به خرید آن نشان نمیدهند؛ برخی از این دلایل شامل:
- هک شدن یک صرافی یا کیف پول
- تغییرات رود مپ یک پروژه
- سیاستهای مالی و دولتی
- نگرانیهای قانونی
- و…
نتیجهگیری
سرمایهگذاری در بازار کریپتو شاید کمی متفاوتتر از بازارهای دیگر باشد، آن هم به خاطر نوسانات و اختلافات گاها زیاد بین عرضه و تقاضا؛ اما فراموش نکنید که این بازار جوان در اوایل راه خود است و هر بازاری برای رسیدن به ثبات نیاز به زمان دارد.
در نهایت باید بگوییم سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال درست، تلکنولوژیهای جدید، فناوریهای نوآورانه، تیمهای قابل اعتماد و… نقش پررنگی در بازدهی یک پروژه در آیندهای دور یا نزدیک خواهد داشت و قطعا نباید از آنها چشمپوشی کنید.
از این رو برخی افراد با بررسی تمام این موارد و دلایل قانعکننده در یک پروژه سرمایهگذاری میکنند و نتیجه کار خود را در بازدهی میلیاردی میبینند، برخی افراد کورکورانه تصمیمگیری میکنند و با ناامیدی از بازار خارج میشوند.
در نتیجه مانند بازار سهام، از هر ارز دیجیتالی نمیتوان انتظار تا ابد سوددهی را داشت و باید همیشه در حال بررسی و تحلیل بازار کریپتو باشید.
نکته: این مطلب هیچگونه پیشنهاد خرید، فروش یا سرمایهگذاری نیست و صرفا جهت آشنا شدن شما کاربران عزیز با ارزهای دیجیتال ارائه شده است و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی در قبال آن مسئولیتی ندارد.
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات با ما مطرح کنید.