تصور بازار ارزهای دیجیتال به شکل منظومه شمسی به درک شما از پویایی قیمت و نظم نهفته در سازوکار آن کمک خواهد کرد. بیت کوین در مرکز این سیستم قرار دارد و به طیف وسیعی از کوین‌هایی که به دور آن می‌چرخند، نیروی گرانش اعمال می‌کند. درک این مفهوم که در اصطلاح به آن «دامیننس بیت کوین» می‌گویند، بسیار مهم است. لغت دامیننس در زبان فارسی به معنای تسلط است اما منظور از دامیننس بیت کوین دقیقا چیست؟ و چگونه می‌توان از آن برای کسب سود استفاده کرد؟
دامیننس بیت کوین چیست؟
دامیننس بیت کوین یا Bitcoin Dominance به زبان ساده به معنی تسلط بیت کوین بر بازار است. در یک تعریف دقیق‌تر، معیاری برای اندازه‌گیری ارزش بازار بیت کوین نسبت به ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال است. این مفهوم میتواند به شما در درک روند قیمت بیت کوین و دیگر آلت کوین ها کمک کند. بنابراین هنگامی که بیت کوین تنها ارز دیجیتال بازار بود، تسلط بیت کوین بر آن ۱۰۰ درصد بود.
ورود آلت کوین‌های دیگر به بازار مانند اتریوم، لایت کوین، آدا، سولانا و پولکادات به آرامی باعث کاهش قدرت دامیننس بیت کوین شد. شاید استفاده از مارکت کپ یا ارزش بازار بهترین معیار برای اندازه‌گیری دامیننس بیت کوین نباشد اما ساده‌ترین راه برای اندازه‌گیری آن است.
محاسبه دامیننس بیت کوین
برای محاسبه ارزش بازار و دامیننس بیت کوین از فرمول‌های زیر استفاده می‌شود:
ارزش بازار بیت کوین = قیمت بیت کوین * سرمایه در گردش
دامیننس بیت کوین = ارزش بازار بیت کوین / ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال
برای مثال فرض کنید که ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال ۱ تریلیون دلار و ارزش بازار بیت کوین ۴۰۰ میلیارد دلار باشد. در این شرایط دامینانس بیت کوین برابر با ۳۰ درصد خواهد بود.
درک تأثیر بیت کوین دامیننس
درک تأثیر مفهوم «تسط بیت کوین» بر ورود و خروج سرمایه به بازار ارزهای دیجیتال بسیار مهم است. استفاده از این مفهوم همچنین به شما در پیش‌بینی روند بازار کمک می‌کند.
- اگر دامیننس بیت کوین افزایش یابد، نشانه ورود سرمایه به بازار بیت کوین است.
- اگر دامیننس بیت کوین کاهش یابد، نشانه از ورود سرمایه به بازار آلت کوین‌ها و استیبل کوین‌ها است.
چرا دامیننس بیت کوین اهمیت دارد؟
برای درک اهمیت دامینانس بیت کوین دوباره از مثال منظومه شمسی کریپتویی کمک می‌گیریم. درست مانند نیروی گرانش خورشید که بر حرکت سیارات تأثیر اساسی می‌گزارد، قیمت بیت کوین بر پروژه‌های درون دنیای ارزهای دیجیتال تأثیرگذار است. قیمت جز مهمی در مفهوم دامیننس است، به این معنی که قیمت بیت کوین همبستگی زیادی با دیگر آلت کوین‌ها دارد.
البته که میزان همبستگی قیمت آلت کوین‌ها به دامینانس بیت کوین نسبی است و هیچگاه ثابت نخواهد بود. در اینجا می‌توانید نمودار Bitcoin Dominance از سال ۲۰۱۳ را مشاهده کنید. نکته قابل توجه کاهش تدریجی تسلط بیت کوین پس از ورود ریپل و اتریوم به بازار ارزهای دیجیتال است. در دنیای ارزهای دیجیتال به کاهش دامینانس بیت کوین و افزایش قدرت آلت کوین‌ها در بازار، فیلیپینگ (Flippening) می‌گویند.
تغییر مفهوم تسلط یا دامیننس بسیار مهم است زیرا باعث می‌شود تا بیت کوین دیگر معیار سنجش قیمت و ارزش دیگر آلت کوین‌ها نباشد. مفهوم «فیلیپینگ» نشان دهنده ماهیت رقابتی در بازار رمز ارز‌ها است. در واقع هر آلت کوین در تلاش است تا تسلط خود را بر بازار افزایش دهد. برای مثال اتریوم با تغییر الگوریتم اجماع خود از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) – به روزرسانی اتریوم ۲ – تلاش می‌کند تا تسلط بیت کوین را در بازار کاهش دهد.
دامیننس واقعی بیت کوین چیست؟
شاخص «دامینانس واقعی بیت کوین» یا The Real Bitcoin Dominance تنها سهم بازار بیت کوین را در بین کوین‌هایی که از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کنند، محاسبه می‌کند. در حقیقت این شاخص، تأثیر همه استیبل کوین‌ها، عرضه اولیه کوین‌ها (ICO) و سایر پروژه‌های متمرکز را حذف می‌کند. تسلط واقعی بیت کوین در محاسبات خود تنها این کوین‌ها را در نظر می‌گیرد:
- بیت کوین (BTC)
- لایت کوین (LTC)
- اتریوم (ETH)
- بیت کوین اس وی (BVS)
- بیت کوین کش (BCH)
- مونرو (XMR)
- دش (DASH)
- زی کش (ZEC)
- بیت کوین گلد (BTG)
- اتریوم کلاسیک (ETC)
- دوج کوین (DOGE)
- دیکرد (DCR)
فرمول محاسبه «شاخص واقعی بیت کوین» به شکل زیر است:
ارزش بازار بیت کوین / ارزش بازار بیت کوین + ارزش بازار کوین‌های لیست بالا
طرفداران بیت کوین معتقدند که تنها یک سیاره در منظومه شمسی کریپتویی وجود دارد و دیگر آلت کوین‌ها در نهایت بیت کوین کنار گذاشته خواهند شد. طرفداران اتریوم و دیگر آلت کوین‌های اکوسیستم ارز‌ها دیجیتال نیز نظری مشابه دارند. مهمترین استدلال طرفداران بیت کوین، غیر متمرکز بودن آن و استفاده از الگوریتم اثبات کار است.
به همین دلیل آن‌ها باور دارند که «بیت کوین دامیننس» نشان دهنده تغییر تأثیر بیت کوین بر کل بازار ارزهای دیجیتال است. تأثیرات زیست محیطی الگوریتم اثبات کار که ناشی از نیاز آن به مصرف زیاد انرژی است، آن را به یک مساله مهم سیاسی تبدیل کرده است. بنابراین پذیرش تسلط بیت کوین به معنی قبول این مشکلات مهم زیست محیطی و سیاسی است.
دامیننس بیت کوین در مقایسه با اتریوم و سایر آلت کوین‌ها
| بیت کوین | اتریوم | دیگر آلت کوین ها | |
| ۲۰۱۳ | ۱۰۰ درصد | – | – |
| ۲۰۱۴ | ۸۷.۵ درصد | – | ۱۲.۵ درصد |
| ۲۰۱۵ | ۸۰ درصد | – | ۲۰ درصد |
| ۲۰۱۶ | ۹۱.۲ درصد | ۰.۹ درصد | ۷.۹ درصد |
| ۲۰۱۷ | ۸۷.۶ درصد | ۳.۹ درصد | ۸.۵ درصد |
| ۲۰۱۸ | ۳۸.۶ درصد | ۱۱.۹ درصد | ۴۹.۵ درصد |
| ۲۰۱۹ | ۵۱.۷ درصد | ۱۱.۲ درصد | ۴۹.۵ درصد |
| ۲۰۲۰ | ۶۸.۳ درصد | ۷.۵ درصد | ۲۴.۲ درصد |
| ۲۰۲۱ | ۶۹.۲ درصد | ۱۱.۱ درصد | ۱۹.۷ درصد |
| سپتامبر ۲۰۲۱ | ۴۱.۷ درصد | ۲۰.۳ درصد | ۳۸ درصد |
تأثیر دامیننس بر روند بازار
یک ذهنیت کلی در مورد بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد: راحت پول در بیاورید و یک شبه پولدار شوید. بیشتر مردم شنیده‌اند که می‌توانند با خرید ارزهای دیجیتال در عرض یک سال و یا حتی چند ماه، میلیونر شوند. بیشتر آلت کوین‌های جدید هم از این ذهنیت برای فروش و ترغیب مردم به سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند. ورود تعداد زیاد آلت کوین‌ها در سال ۲۰۱۸ به بازار باعث ایجاد یک آلت سیزن و کاهش دامیننس بیت کوین شد. اما بعد از آن یک اتفاق مهم افتاد. با اینکه مردم سودی خوبی از خرید آلت کوین‌ها به دست آورده بود اما باز هم سود بیشتری می‌خواستند.
برای افراد مبتدی، سرمایه‌گذاری امر احساسی است. زمانی که ۱۰۰۰ دلار شما در عرض یک سال به ۲۰۰۰ دلار تبدیل می‌شود، احساس طمع بر شما غلبه می‌کند. در جریان این اتفاق مردم سودی را که از بیت کوین به دست آورده بودند برای سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌ها استفاده کردند. آن‌ها تصور می‌کردند که با تبدیل بیت کوین‌های ارزشمند خود به آلت کوین‌هایی کم ارزش می‌توانند بسیار ثروتمند شوند.
البته اگر بر روی کوین‌های مناسب سرمایه‌گذاری کنید احتمال ثروتمند شدن وجود دارد. همه افراد شروع به فروختن بیت کوین و سرمایه‌گذاری روی آلت کوین‌ها کردند. هنگامی که این اتفاق در اواخر سال ۲۰۱۷ و اوایل ۲۰۱۸ رخ داد، قیمت بیت کوین و دامیننس آن به سرعت کاهش یافت. این اتفاق که در نتیجه یک فومو (ترس از دست دادن) رخ داده بود باعث ایجاد فاد – حس ترس، عدم قطعیت و شک – در بازار شد. پس از آن تسلط بیت کوین دوباره افزایش یافت و قیمت آن به سطحی بسیار بالاتر از قبل رسید.
چگونه از دامیننس بیت کوین استفاده کنیم؟
حالا که با تأثیر تسلط بیت کوین در بازار آشنا شدیم، چگونه باید از آن استفاده کنیم؟ راه‌های متعددی برای استفاده از بیت کوین دامینانس وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای کسب سود استفاده کرد. ما در اینجا به مهمترین راه‌های استفاده از این شاخص اشاره کرده‌ایم:
دامیننس یک روند تکراری است
آلت سیزن سال ۲۰۱۷ و کاهش دامیننس بیت کوین یک روند است. به این دلیل که سرمایه‌گذاران مبتدی به جای تصمیم‌گیری‌های منطقی بر اساس احساسات خود تصمیم می‌گیرند. بیشتر افرادی که در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند، افرادی عادی هستند. در نتیجه این اتفاق دوباره تکرار خواهد و در این شرایط قیمت بیت کوین برای صعود دوباره به یک کاتالیزور نیاز دارد. این کاتالیزور میتواند خبر پذیرش بیت کوین توسط یک دولت یا عرضه اولیه یک کوین جدید توسط یک شرکت بزرگ باشد.
پیشنهاد مطالعه: بهترین آلت‌کوین‌ها برای سرمایه‌گذاری
بعد از این اتفاق، مردم دوباره برای خرید بیت کوین هجوم می‌آورند و قیمت و تسلط آن افزایش می‌یابد. سپس مردم دوباره سود به دست آورده از بیت کوین را روی آلت کوین‌های کوچک سرمایه‌گذاری می‌کنند. دامینانس بیت کوین کاهش می‌باید و سپس قیمت بیت کوین در سطحی بالاتر از قیمت قبل تثبیت می‌شود.
سوار بر دو موج نوسان
با سوار شدن با بر موج نوسانات دامینانس بیت کوین می‌توانید، دو برابر سود ببرید. در اولین مرحله باید زمانی که تسلط بیت کوین پایین است آن را هودل کنید. سپس تا زمانی که دامیننس به ۵۵ تا ۶۵ درصد از کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال برسد، منتظر بمانید. در این حالت با افزایش تسلط، قیمت بیت کوین نیز افزایش می‌یابد.
در این مرحله باید آلت کوین‌هایی را بخرید که فکر می‌کنید قیمت آن‌ها در آینده افزایش خواهد یافت. این نقطه بهترین زمان برای خرید است زیرا آلت کوین‌ها در پایین‌ترین قیمت و بیت کوین در بالاترین سطح قیمت خود قرار دارد. آلت کوین‌های خود را تا شروع آلت سیزن و کاهش دامیننس بیت کوین هولد کنید. حالا میتواند دارایی خود را نقد کنید یا دوباره این چرخه را تکرار کنید. اگر این کار را به درستی انجام دهید، می‌توانید سود زیادی در هر مرحله از چرخه بدست‌آورید.
یک قدم جلوتر از دیگران
این نکته را فراموش نکنید که گفتم: “اگر این کار را به درستی انجام دهید.” شانس در این استراتژی نقش مهمی دارد، زیرا شما دقیقا نمی‌دانید که تسلط بیت کوین کی به نقطه اوج رسیده و کاهش خواهد یافت. آگاهی از این احتمال که این اتفاق به زودی رخ خواهد داد همیشه شما را یک قدم جلوتر از دیگران نگه خواهد داشت. زمان‌بندی درست مهمترین نکته در کسب سود از نوسانات دامینانس بیت کوین است.
سوالات متداول
دامیننس بیت کوین چیست؟
دامیننس بیت کوین به زبان ساده به معنی تسلط (قیمت) بیت کوین بر دیگر آلت‌کوین‌ها در بازار ارزهای دیجیتال است.
چرا بیت کوین دامیننس مهم است؟
بیت کوین دامینانس می تواند به شما در درک صعودی یا نزولی بودن روند آلت کوین‌ها و شروع یا پایان آلت سیزن کمک کند.
شاخص دامیننس بیت کوین را کجا ببینیم؟
برای مشاهده بیت کوین دامیننس میتواند از نمودارهای وبسایت کوین مارکت کپ یا تریدینگ ویو استفاده کنید.
