احتمالا هنگام خرید و فروش یا ترید تتر (USDT) یا دیگر توکنها در صرافی‌های ارز دیجیتال با انواع مختلف شبکه‌ها مانند TRC-20 و ERC-20 آشنا شده‌اید. حتما برای شما این سوال پیش آمده که شبکه‌ها چه تفاوتی دارند، کدام یک برای انجام تراکنش مناسب‌تر هستند و هر کدام چه کارمزدی دارند. به همین دلیل در این مقاله قصد داریم تا به مقایسه شبکه‌های ERC-20 و TRC-20 بپردازیم و ویژگی‌ها، مزایا و معایب هر کدام را بررسی کنیم.
| توکن ERC-20 | توکن TRC-20 | |
| شکل آدرس | با عدد ۰ و حرف x شروع میشود | با حرف بزرگ T شروع میشود |
| شبکه | بلاک چین اتریوم | بلاک چین ترون |
| سرعت انتقال | بین ۵ تا ۱۰ دقیقه | بین چند ثانیه تا ۱ دقیقه |
| میانگین کارمزد شبکه | ۳۰ تتر (USDT) | ۲ تتر (USDT) |
| امنیت | بالا | متوسط |
استاندارد توکن چیست؟
برای درک مفهوم استاندارد توکن (Token Standard) بهتر است ابتدا با تعریف استانداردِ قرارداد هوشمند آشنای شویم. قراردادهای هوشمند برنامه‌هایی در بستر شبکه بلاک چین هستند که در صورت برآورده شدن شرایط از پیش تعیین شده، به طور خودکار اجرا میشوند. استاندارد قرارداد هوشمند قوانینی است که این قراردادها برای استفاده از شبکه بلاک چین باید آنها را را رعایت کنند. توسعه دهندگان از این استانداردها برای ایجاد قراردادهای هوشمند یا برنامه‌های کاربردی (dApps) دیگر در شبکه بلاک چین استفاده می‌کنند.
قراردادهای هوشمند برای انجام کارهایی مانند ایجاد توکن، انجام تراکنش‌ها و … باید پروتکل‌های استاندارد را رعایت کنند. درک مفهوم استاندارد قرارداد هوشمند بسیار مهم است، زیرا این استانداردها هستند که قوانین استفاده از شبکه بلاک چین را تعریف می‌کنند. استاندارد توکن زیرمجموعه‌ای از استاندارد قرارداد هوشمند است که از آن برای ایجاد، انتشار و توسعه توکن‌های جدید بر روی شبکه بلاک چین استفاده میشود. به زبان ساده، از استاندارد توکن هر بلاک چین برای ساخت توکن‌های جدید درون آن شبکه استفاده میشود.
اتریوم اولین پلتفرم بلاک چین است که امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم کرد. امروزه اتریوم رقبای بسیاری دارد و شبکه‌های بلاک چین زیادی هستند که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند. بلاک چین‌هایی مانند کاردانو، پولکادات، سولانا، بایننس و ترون از محبوب‌ترین پلتفرم‌ها برای اجرای قراردادهای هوشمند هستند. رایج‌ترین استانداردهای توکن ERC-20 در شبکه اتریوم، TRC-20 در شبکه ترون و BEP-20 در شبکه بایننس اسمارت چین است که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
استاندارد ERC-20 چیست؟
ERC-20 یک استاندارد برای ساخت توکن در بلاک چین اتریوم است و شامل قوانینی میشود که توکن‌های مبتنی بر بلاک چین اتریوم باید از آنها پیروی کنند. پیش از معرفی این استاندارد، صرافی‌های ارز دیجیتال برای مبادله توکنها باید میان پلتفرم‌های مختلف بریج‌های اختصاصی ایجاد می‌کردند. در نهایت یک توسعه دهنده اتریوم به نام فابیان فوگلستلر (Fabian Vogelsteller) برای حل این مشکل با استفاده از شش قانون، استاندارد ERC-20 را ایجاد کرد. تمامی قراردادهای هوشمند مبتنی بر ERC-20 وظیفه توزیع، کنترل سرمایه در گردش و نظارت بر موجودی این توکنها را دارند.
این استاندارد مانند یک رابط است که به توکن‌های ایجاد شده اجازه می‌دهد تا توسط برنامه غیرمتمرکز کاربردی مانند DeFi ها بارها مورد استفاده قرار بگیرند. در حال حاضر، استاندارد ERC-20 رایج‌ترین استاندارد برای ایجاد توکن‌های قابل تعویض (Fungible) در بلاک چین اتریوم است. هر یک توکن قابل تعویض یا مثلی غیر قابل تشخیص از توکن‌های دیگر است و ارزشی برابر با آنها دارد. برای مثال، ارزش ۱ دلار شما با ۱ دلار من برابر است و ما می‌توانیم پول‌های خود را با یکدیگر تعویض کنیم. در واقع، تمامی توکن‌هایی که با استاندارد ERC-20 ایجاد میشوند نیز مانند ارزهای فیات یا حتی بیت کوین، ارزشی برابر با یکدیگر دارند و قابل تعویض هستند.
پیشنهاد مطالعه: انواع شبکه‌ها انتقال ارز دیجیتال
هدف اصلی قوانینی که استاندارد ERC-20 را شکل می‌دهند، گسترش همکاری میان قراردادهای هوشمند است. با استفاده از این استاندارد می‌توانیم به راحتی بخش‌های مختلف بلاک چین مانند رابط‌‌های کاربری، صرافی‌ها و کیف پول‌ها را به یک قرارداد هوشمند متصل کنیم. پیش‌تر گفتیم که ERC-20 دارای ۶ قانون یا عملکرد اصلی است که برای اجرای استاندارد باید رعایت شوند. این عملکردها روش انتقال توکنها و شیوه دسترسی کاربران به داده‌های یک توکن خاص را مشخص می‌کنند و در نهایت تضمین می‌کنند که تمامی توکنها به درستی در شبکه اتریوم کار می‌کنند.
عملکردهای استاندارد ERC-20
هر استاندارد حاوی شش عملکرد تا تابع است که در زمان اجرای قراردادهای هوشمند ERC-20 در شبکه اتریوم فراخوانی میشوند. در ادامه این شش تابع را به طور خلاصه بررسی می‌کنیم:
- Total Supply که اطلاعات مربوط تعداد کل توکن‌های در گردش یا حداکثر عرضه را فراخوانی می‌کند.
- Balance Of که اطلاعات موجودی دارایی مالک حساب را فراخوانی می‌کند.
- Transfer که انتقال تعداد مشخصی توکن به یک آدرس مشخص اجرا می‌کند.
- Transfer From که انتقال تعداد مشخصی توکن از یک آدرس مشخص را اجرا می‌کند.
- Approve که به شخص اجازه می دهد تا تعداد معینی توکن را از یک حساب مشخص برداشت کند.
- Allowance که تعداد مشخصی توکن را از فرستنده به گیرنده (مالک) انتقال می‌دهد.
توکن ERC-20 چگونه کار می‌کند؟
توکن‌های ERC-20 دارایی‌های مبتنی بر بلاک چین هستند و برخلاف کوین‌های مانند بیت کوین که بر روی بلاک چین اختصاصی خود اجرا میشود، صرفا بر روی شبکه اتریوم ارزشمند هستند. یکی دیگر از تفاوت‌های توکن‌های ERC-20 و بیت کوین این است که این توکنها برای ذخیره شدن در بلاک چین اتریوم نیاز به برنامه نویسی دارند. پس از ذخیره شدن کدهای توکن در شبکه، بلاک چین اتریوم مسئولیت پردازش تراکنش‌ها و بررسی موجودی حساب کاربران را برعهده می‌گیرد.
توکن‌های ERC-20 برای انجام تراکنش از گس اتریوم (Ethereum Gas) استفاده می‌کنند. به زبان ساده، گس کارمزد یا هزینه‌ای است که شما باید برای انجام موفقیت آمیز یک تراکنش یا اجرای یک قرارداد هوشمند در بلاک چین اتریوم پرداخت کنید. این کارمزد که به شکل اتر (ETH) است، برای تامین هزینه‌های ماینینگ و به عنوان پاداش به ماینرها پرداخت میشود. فراموش نکنید که ارز دیجیتال اتریوم (ETH) یک توکن ERC-20 نیست، در حقیقت توکن Wrapped Ethereum یا WETH نسخه‌ای از اتریوم است که با استاندارد ERC-20 سازگاری دارد.
در حال حاضر حدود ۲۶۰۰ توکن ERC-20 قابل معامله بر روی بلاک چین اتریوم وجود دارد. تعداد زیاد این توکنها و حجم بالای معاملات روزانه آنها باعث ایجاد ترافیک زیاد در شبکه و افرایش کامزد انتقال میشود. جدا از هزینه کارمزد زیاد، انجام تراکنش‌ها در این استاندارد نیز طولانی است. زیرا هر تراکنش استاندارد ERC-20 برای اجرا شدن نیاز به تایید ۱۲ گره یا نود (Node) در شبکه دارد. این کار در کنار پایین آوردن سرعت تایید تراکنش‌ها همزمان امنیت آنها را نیز افزایش می‌دهد.
استاندارد TRC-20 چیست؟
TRC-20 استاندارد توکن مبتنی بر اجرای قراردادهای هوشمند برای ایجاد و انتشار توکن در بلاک چین ترون (TRON) است. ترون یک شبکه بلاک چین بر اساس الگوریتم اثبات سهام است که در سال ۲۰۱۷ توسط جاستین سان (Justin Sun) راه‌اندازی شد. هدف ترون ایجاد یک پلتفرم غیر متمرکز و به صرفه برای صنعت توزیع محتوا است. بسیاری از افراد فعال در حوزه بلاک چین استاندارد TRC-20 را به عنوان قاتل اتریوم می‌شناسند، زیرا این توکنها امکان انجام تراکنشهای سریع و کم هزینه را برای کاربران فراهم می‌کنند.
در حقیقت، شبکه ترون به عنوان یک کلون (Clone) کارآمدتر، با کارمزد کمتر و سرعت تراکنش بیشتر از شبکه اتریوم ایجاد شد. توکن‌هایی که با استفاده از استاندارد TRC-20 در بلاک چین ترون ایجاد میشوند، برای اجرا شدن از ماشین مجازی ترون (TVM) استفاده می‌کنند. از آنجایی که ماشین مجازی ترون مانند ماشین مجازی اتریوم برای پردازش قراردادهای هوشمند از زبان برنامه نویسی سالیدیتی (Solidity) استفاده می‌کند؛ تمامی توکن‌های TRC-20 ترون با شبکه ERC-20 اتریوم سازگار هستند.
برخلاف بلاک چین اتریوم که از مکانیسم اثبات کار (PoW) برای اجماع در شبکه خود استفاده می‌کند، بلاک چین ترون بر اساس مکانیسم اثبات سهام واگذار شده (DPoS) کار می‌کند. این ویژگی باعث میشود تا تراکنشهای توکن‌های TRC-20 بسیار سریع‌تر، کم هزینه‌تر و کارآمدتر پردازش شوند. در شبکه ترون بلاک تایم یا زمان ایجاد هر بلاک جدید حدود ۳ ثانیه است، در حالی که شبکه اتریوم برای ایجاد هر بلاک جدید به حدود ۱۵ ثانیه زمان نیاز دارد.
عملکردهای استاندارد TRC-20
استاندارد توکن TRC-20 درست مانند استاندارد ERC-20 از شش قانون یا تابع اصلی و سه تابع اختیاری استفاده می‌کند. شش قانون اصلی توکن‌های TRC-20 کاملا شبیه ERC-20 است که پیش‌تر به آنها اشاره کردیم. در اینجا به شکل کوتاه سه قانون اختیاری را با یکدیگر مرور می‌کنیم:
- Token-Name که حاوی نام کامل توکن است، مانند تتر (Tether)
- Token-Ticker که نام مخفف استفاده شده برای توکن را معرفی می‌کند، مانند USDT
- Token-Precision که حداقل واحد قابل تقسیم توکن را مشخص می‌کند
مقایسه TRC-20 و ERC-20
با وجود شباهت‌های زیادی که میان استاندارد ERC-20 اتریوم و TRC-20 ترون وجود دارد، این شبکه‌ها تفاوت‌های اساسی دارند. بلاک چین ترون مانند اتریوم برای پردازش قراردادهای هوشمند از نوعی سیستم عامل به نام ماشین مجازی ترون (TVM) استفاده می‌کند. زبان برنامه نویسی سالیدیتی در هر دو ماشین مجازی ترون (TVM) و ماشین مجازی اتریوم (EVM) مشترک است. این ویژگی باعث میشود تا قراردادهای هوشمند و توکن‌های ایجاد شده در ترون با شبکه اتریوم کاملا سازگار باشد. دلیل این سازگاری این است که بنیاد ترون می‌خواهد فرایند توسعه توکنها و برنامه‌ها در این اکوسیستم را آسان کند.
احتمالا این سوال برای شما پیش می‌آید چرا ترون تلاش می‌کند تا TRC-20 بسیار شبیه ERC-20 باشد؟ با وجود این شباهت چرا افراد باید ترون را به جای اتریوم انتخاب کنند؟ با بررسی و مقایسه TRC-20 و ERC-20 متوجه می‌شوید که با وجود شباهت‌های زیاد یک تفاوت اساسی وجود دارد. بلاک چین اتریوم بر اساس الگوریتم اثبات کار (PoW) کار می‌کند که سرعت پردازش تراکنشهای آن پایین است و هزینه کامزد بسیار زیادی دارد. این هزینه کارمزد یا گس اتریوم با افزایش عرضه و تقاضا – افزایش ترافیک شبکه – بیشتر هم میشود.
در مقابل، شبکه ترون از الگوریتم اثبات سهام واگذار شده (DPoS) استفاده می‌کند که توان عملیاتی بیشتری دارد و تراکنشهای با کارمزدهای پایین‌تری پردازش می‌کند. مقیاس‌پذیری بهتر و کارمزدهای پایینتر ترون باعث میشود تا این شبکه برای ساخت برنامه‌های غیر متمرکز خصوصا بازی‌ها انتخاب جذاب‌تری باشد. البته الگوریتم مورد استفاده این شبکه به علت متمرکز بودن بیش از حد و پایین بودن تعداد کم نودهای اعتبارسنج مورد انتقاد برخی افراد قرار دارد. این ویژگی باعث پایین آمدن امنیت تراکنشهای انجام شده در TRC-20 در مقایسه با ERC-20 است.
جدول مقایسه TRC-20 و ERC-20
کارمزدهای بالای شبکه اتریوم بسیاری از معامله‌گران را به سمت استفاده از شبکه تریون تشویق می‌کند. در حال حاضر، توکن Tron-USDT از توکن Ethereum-USDT محبوب‌تر است. بیشتر کاربران در زمان انتقال ارز دیجیتال تتر (USDT) با دو گزینه TRC-20 و ERC-20 مواجه میشوند. ممکن است در این مرحله برخی افراد ندانند که باید چه شبکه‌ای را برای واریز یا برداشت انتخاب کنند. بررسی و مقایسه جدول ERC-20 و TRC-20 و مهم‌ترین ویژگی‌های هر استاندارد می‌تواند به شما در انتخاب شبکه مناسب کمک کند.
سوالات متداول
مدت زمان تایید تراکنش در شبکه ترون و اتریوم چگونه است؟
برای تایید تراکنش در شبکه اتریوم باید حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه و برای شبکه ترون در حدود چند ثانیه زمان صرف کنید.
ظاهر آدرس شبکه های ERC-20 و TRC-20 به چه شکل است؟
آدرس شبکه TRC-20 با حرف بزرگ T شروع میشود و شبکه اتریوم با عدد ۰ و حرف X آغاز میشود.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی شما با TRC-20 و ERC-20 نوشته شده است و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات یا عواقب مالی آن برای افراد ندارد.
