شناخته شده‌ترین ارز دیجیتال در جهان، بیت کوین است که فقط تراکنش‌های غیرمتمرکز را انجام میدهد. اولین شبکه‌ای که خدمات غیرمتمرکز متعددی را ارائه کرد شبکه اتریوم بود. ذخیرهسازی داده‌ها یکی از این خدمات است. از آنجایی که موبایل‌ها به عضو جدا ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده‌اند، ذخیرهسازی داده به یکی از نیاز‌های قرن بیست و یکم تبدیل شده است. برخی کوین‌ها، ذخیرهسازی غیرمتمرکز داده را فراهم می‌کنند. شبکه سیا و ارز دیجیتال سیاکوین یکی از پروژه‌های است که چنین خدماتی را ارائه میدهد. در ادامه این شبکه ارز دیجیتال را معرفی و پیشینه آن را بررسی خواهیم کرد.
سیاکوین Siacoin چیست؟
شبکه سیا توکن بومی و کاربردی به نام سیاکوین دارد. این یکی از ارز‌های دیجیتال اصلی مبتنی بر اتریوم است که ذخیرهسازی ابری غیرمتمرکز را ارائه میدهد. شبکه سیا توسط دو مهندس کامپیوتر، دیوید ووریک و لوک شامپین برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ ایجاد شد؛ اما بعد از یک اصلاح کلی نسخه به روز شده آن در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. یک سرمایه‌گذار میلیاردر به نام جیم پالوتا سرمایه لازم برای پروژه سیا را تأمین کرد. نام سیا اشاره‌ای به خدای بینایی دارد که در مصر باستان پرستش می‌شد.
چه چیزی سیاکوین را متمایز می‌کند؟
شبکه سیا با گوگل و آمازون در رقابت تنگاتنگ است، چرا که امکان ذخیرهسازی داده به صورت غیر متمرکز را به کاربران خود میدهد. هدف اصلی سیا این است که این ذخیرهسازی متمرکز داده را از بین ببرد و روشهای غیرمتمرکز را به جایگاه واقعی خود برساند.
به همان شکلی که پروژه‌های غیرمتمرکز بر روی شبکه اتریوم ایجاد می‌شوند، سیا استریم و اسکای نت روی شبکه سیا اجرا می‌شوند. برنامه‌ای که امکان پخش غیرمتمرکز رسانه را فراهم می‌کند سیا استریم (siastream) نام دارد. اما برنامه‌نویسی اصلی شبکه توسط اسکای نت ارائه می‌شود.
در حال حاضر، سیاکوین عرضه محدودی ندارد. بنابراین قیمت آن ممکن است در معرض تورم باشد. از آنجایی که Siacoin یک توکن کاربردی و برای کمک به همه کسانی که مایل به پیوستن شبکه و استفاده از فضای ذخیرهسازی ابری هستند، استفاده می‌شود، همیشه مقدار نامحدودی از آن در دسترس خواهد بود. اگر تعداد سیاکوین محدود می‌شد، توانایی کاربران برای ذخیره داده‌ها در شبکه Sia نیز محدود می‌شد. تعداد ارز sc در گردش تا می ۲۰۲۱،حدود ۴۷.۵ میلیارد SC بود.
سیاکوین چگونه کار می‌کند؟
شبکه سیا افراد را قادر می‌سازد تا داده‌ها را به صورت غیرمتمرکز ذخیره کنند. کاربران قبل از اینکه بتوانند فایل‌ها را ذخیره کنند، باید هزینه خدمات را به صورت ارز Siacoins به شبکه پرداخت کنند. هزینه‌ها در مقایسه با آنچه ارائه‌دهندگان ذخیرهسازی ابری سنتی می‌پردازند، کاملاً مقرون به صرفه است. کاربران همچنین می‌توانند فایل‌های متعددی را به طور همزمان بدون تداخل در عملکرد شبکه ذخیره کنند. اخیراً از ترابایت فضای ذخیرهسازی استفاده شده است.
شبه سیا چگونه این کار را انجام میدهد؟
سیا از قرارداد‌های هوشمند برای تنظیم هر فرآیند در بلاک چین استفاده می‌کند. قرارداد‌های هوشمند مجموعه‌ای از کد‌ها هستند که امکان غیرمتمرکز شدن بلاک چین را فراهم می‌کنند و در شبکه سیا با استفاده از آن‌ها عملکرد شبکه فعال می‌شود. به عنوان قرارداد‌های فایل شناخته می‌شوند. این قرارداد‌های فایل معمولاً ۹۰ روز طول می‌کشد.
میزبان باید پس از ۹۰ روز نشان دهد که داده‌ها با افشای بخش کوچکی از داده‌های میزبان ذخیره می‌شوند. اصطلاح “Proof-of-Storage” به این مکانیسم اثبات (PoS) اشاره دارد. میزبان در ازای اعتبارسنجی داده‌ها، سیاکوین را دریافت می‌کند که سپس در بلاک چین سیا ثبت می‌شود.
چیزی که فرآیند ذخیرهسازی داده سیا را بسیار کارآمدتر از ذخیرهسازی ابری سنتی می‌کند، تقسیم فایل‌ها است. شبکه سیا یک فایل را قبل از اشتراک‌گذاری به ۳۰ قسمت تقسیم و رمزگذاری می‌کند تا آپلود آن را بسیار ساده‌تر کند. علاوه بر این، این امر پایداری شبکه و موفقیت فرآیند ذخیرهسازی داده‌ها را تضمین می‌کند.
درخت مرکل تجزیه داده‌ها و ارائه اسناد ذخیرهسازی را امکان‌پذیر می‌کند. برای حفظ سرعت و امنیت در بلاک چین، اطلاعات هر بلاک به شکل یک “درخت” به بلاک دیگر متصل می‌شود که به درخت مرکل یا درخت هش معروف است.
اگر هاست آنلاین نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟
آیا این بدان معناست که کاربری که فایل‌ها را ذخیره کرده است نمی‌تواند دوباره به آن‌ها دسترسی داشته باشد یا آن‌ها را دانلود کند؟ روش کدگذاری پاک کردن راه حل این موقعیت است. شبکه Sia ممکن است به لطف کدگذاری پاک کردن، فایل را به صورت اضافی ذخیره کند. به همین دلیل، تمام فایل‌هایی که کاربر ذخیره می‌کند را می‌توان از هر ۱۰ بخش از ۳۰ بخش فایل شکسته بازیابی کرد. با استفاده از این روش، حتی اگر ۲۰ هاست از ۳۰ هاست خاموش و غیرقابل دسترس باشند، همچنان می‌توانید به همه داده‌های خود دسترسی داشته باشید.
پس از مدت زمان معین، قرارداد‌های فایل که فقط ۹۰ روز اعتبار دارند، تمدید می‌شوند. اگر میزبان پس از ۹۰ روز آفلاین شود و نتواند محتویات ذخیره شده را اثبات کند، تمام داده‌ها به میزبان دیگری منتقل می‌شوند تا از تداوم ذخیرهسازی اطلاعات اطمینان حاصل شود. تعمیر فایل اصطلاحی برای این روش است. علاوه بر این، حتی اگر شبکه سیا نتواند پس از سپری شدن دوره ۹۰ روزه قرارداد فایل، میزبان جدید را به طور خودکار پیدا کند، به کاربر بازپرداخت می‌شود.
شبکه سیا از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کند. در نتیجه، کاربران می‌توانند سیاکوین را استخراج کنند. شبکه تنها زمانی به نودها با سیاکوین پاداش میدهد که تراکنش را در طول فرآیند استخراج با موفقیت تأیید کنند. استخراج ممکن است در آینده مانند ارز‌های دیجیتال با عرضه محدود چالش برانگیز نباشد؛ زیرا عرضه شبکه نامحدود است. شایان ذکر است سیا منبع باز است؛ یعنی به هر کسی امکان میدهد داده‌ها را مشاهده کرده و تغییرات را پیشنهاد دهد.
علاوه بر سیاکوین کوین‌های دیگری در شبکه سیا وجود دارد. Siafunds یک توکن متفاوت است که برای رشد شبکه Sia ضروری است. در واقع Siafunds (SF) توکن‌های امنیتی شبکه محسوب می‌شوند. هدف آن‌ها تشویق افراد بیشتری برای ثبت نام در شبکه سیا و شروع به قرار دادن داده‌ها در فضای ذخیرهسازی ابری است.
صاحبان این توکن‌ها ۳.۹ درصد از درآمد حاصل از هر تراکنش انجام شده در فرآیند ذخیرهسازی سیا را دریافت می‌کنند. کاربران برای پوشش این ۳.۹ درصد هزینه‌هایی مانند هزینه‌های ذخیرهسازی اجاره، هزینه‌های پهنای باند یا شاید وثیقه میزبان را پرداخت می‌کنند. اشکال این عملکرد این است که تنها ۱۰,۰۰۰واحد SF که در زمان معرفی شبکه سیا برای اولین بار راه‌اندازی شده بودند، استفاده می‌شوند. تیم شبکه سیا، Nebulous ،۸۰۰۰ مورد از ۱۰۰۰۰ SF موجود را دارد.
مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای شبکه سیا
حریم خصوصی
شبکه سیا امنیت بالایی دارد؛ زیرا هر قطعه داده جدا شده و به صورت جداگانه رمزگذاری شده است. میزبانی که اطلاعات شما در آن ذخیره می‌شود قادر به دسترسی به فایل‌های شما نیست، مگر اینکه شخصی موفق به دسترسی کلید‌های خصوصی شما شود. این شبکه امکان کنترل کامل بر روی فایل‌های شما را بدون هیچ گونه خطری در مورد نقض داده‌ها فراهم می‌کند. با این حال، ذخیرهسازی ابری سنتی اینگونه کار نمی‌کند. جنجال کمبریج آنالیتیکا، که در آن فیس بوک داده‌های شخصی ذخیره شده کاربران را به یک شرکت مشاوره سیاسی بریتانیایی، کمبریج آنالیتیکا، فروخت، به عنوان مناسب‌ترین مثال عمل می‌کند.
مقرون به صرفه
کل داده‌های شما ایمن هستند، اما ذخیرهسازی آن‌ها نیز نسبت به استفاده از راه‌حل‌های مرسوم‌تر مانند گوگل، آمازون، یا مایکروسافت هزینه کمتری دارد. برای مثال ۱ ترابایت فضای ذخیرهسازی در سیاکوین تنها ۲ دلار در ماه هزینه دارد. برای خدمات مشابه، آمازون هر ماه ۲۳ دلار، گوگل ۲۰ دلار و مایکرؤسافت ۲۴ دلار هزینه دارند. در مقایسه با آن انتخاب‌های معمولی، هزینه‌های پهنای باند شبکه Sia نیز به‌طور باورنکردنی پایین است.
امنیت بالا
در نهایت، چیزی که شبکه سیا را متمایز می‌کند، تمرکززدایی آن است. چرا که تمرکززدایی امنیت شبکه را افزایش میدهد.
آشنایی با بلاک‌چین سیا
چه رابطه‌ای بین شبکه سیا و بیت‌کوین وجود دارد؟ می‌توان گفت شباهت‌های زیادی بین بلاک چین سیا و بیت کوین وجود دارد؛ آن‌ها از نظر عملیات تراکنش‌های خود عملکرد‌های یکسانی دارند. هر دوی آن‌ها از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کنند. هر دو بلاک چین فوق‌العاده غیرمتمرکز و ایمن هستند. علی رغم این واقعیت که عرضه سیاکوین‌ها نامحدود است و عرضه بیت کوین به ۲۱ میلیون واحد محدود شده است، روش استخراج برای هر دوی این بلاک چین‌ها یکسان است.
با این حال، بلاک چین سیا دارای چندین ویژگی منحصر به فرد است که آن را متمایز می‌کند. علاوه بر تفاوت آشکار شبکه سیا و بیت کوین از نظر ذخیرهسازی داده‌ها، از الگوریتم‌های مختلفی نیز استفاده می‌کنند.
بیت کوین از الگوریتم هش امن (SHA-۲۵۶) استفاده می‌کند. این الگوریتم یک هش ۲۵۶ بیتی ایجاد می‌کند که یکی از قوی‌ترین توابع هش است که تاکنون وجود داشته است. از طرف دیگر، شبکه سیا از الگوریتم Blake۲b که مبتنی بر BLAKE۲ است استفاده می‌کند. این الگوریتم یک هش ۶۴ بیتی تولید می‌کند و اولویت اصلی آن ایمن‌تر کردن الگوریتم‌های هش است.
چگونه می‌توان از شبکه سیا استفاده کرد؟
در ادامه ۳ پلتفرم سیاکوین که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد را معرفی می‌کنیم:
۱. فایل بیس
یکی از بزرگترین سایت‌های ذخیرهسازی که ممکن است سیاکوین برای آن استفاده شود، فایل بیس است. از یک سیستم ذخیرهسازی غیر متمرکز، امن و خصوصی برای داده‌ها استفاده می‌کند. Filebase اولین پلتفرمی است که از Sia، Storj و Skynet به طور همزمان پشتیبانی می‌کند. کاربران ممکن است بدون مشکل حتی زمانی که هاست‌ها از کار افتاده‌اند به فایل‌ها دسترسی داشته باشند. اگرچه سیا کوین برای ذخیره فایل‌ها در شبکه مورد نیاز است، فایل‌بیس به طور خاص از شما درخواست خرید و استفاده از ارز‌های دیجیتال نمی‌کند.
۲. اسکای نت
یکی دیگر از سیستم‌های ذخیرهسازی غیر متمرکز، اسکای نت است. هر فایلی که در اسکای نت ارسال می‌شود یک شناسه مخصوص به نام اسکای لینک (Skylink) دارد. شما می‌توانید در هر لحظه از طریق Skylink که به عنوان هش اطلاعات فایل عمل می‌کند، به فایل‌ها از پورتال Skynet دسترسی داشته باشید یا آن‌ها را بازیابی کنید. حتی اگر برخی از نقاط برتر کاربر را با داده‌ها مرتبط کند، همه چیز به صورت غیرمتمرکز انجام می‌شود.
۳. نکست کلود (Nextcloud)
یکی دیگر از برنامه‌های ذخیرهسازی خارجی ایجاد شده در شبکه Sia Nextcloud است. همچنین راه حل ایمن ذخیرهسازی داده و افزونگی بخش فایل را فراهم می‌کند. سیا به طور مستمر در حال بهبود Nextcloud است و اکنون در تلاش است تا در بین پلتفرم‌های رابط کاربر میزبان برتر قرار گیرد.
نتیجه پایانی
با وجود کاربرد‌های زیادی که شبکه سیا دارد، یکی از ارز‌های دیجیتالی است که دست کم گرفته می‌شود. به دلیل عدم محدودیت‌های عرضه، سیاکوین ممکن است اوج قیمتی را تجربه نکند. با این حال استفاده از قابلیت‌های ذخیرهسازی غیرمتمرکز شبکه سیا ممکن است نیاز به ارائه‌دهندگان ذخیرهسازی متمرکز مانند گوگل، آمازون یا مایکرؤسافت را برطرف کند. دلیل آن هم این است که خدمات ذخیرهسازی متمرکز هزینه‌های زیادی دارند. بدون شک ذخیرهسازی ابری غیرمتمرکز به زودی در زمره مهم‌ترین ویژگی‌های تمرکززدایی قرار خواهد گرفت.
سؤالات متداول
سیاکوین Siacoin چیست؟
سیاکوین، توکن بومی شبکه سیا ارز دیجیتال مبتنی بر اتریوم است که ذخیرهسازی ابری غیرمتمرکز را ارائه میدهد.
هدف از توسعه پروژه سیا چیست؟
هدف اصلی سیا این است که این ذخیرهسازی متمرکز داده را از بین ببرد و روشهای غیرمتمرکز را به جایگاه واقعی خود برساند.
مهم‌ترین ویژگی‌های شبکه سیا چیست؟
حریم خصوصی، مقرون به صرفه، امنیت بالا
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.
