برای انجام هر تراکنش بر روی شبکه‌های بلاک چین باید کارمزدی مشخصی پرداخت کنید. اتریوم برای پرداخت کارمزد تراکنش‌های خود ساز و کار مشخصی دارد. گس در اتریوم در واقع همان کارمزدی است که شما برای انجام تراکنش‌های خود پرداخت می‌کنید. گس به پرداخت عادلانه و راحت‌تر کارمزد‌ها در اتریوم کمک می‌کند. درک فرایند Gas شاید در نگاه اول پیچیده به نظر برسد اما برای کاربرانی که از ارز دیجیتال اتریوم و توکن‌های ERC-۲۰ استفاده می‌کنند، ضروری خواهد بود. در این مقاله مفهوم گس در اتریوم، نحوه محاسبه قیمت گس، گس لیمت و راه‌های کاهش هزینه گس را در شبکه بررسی می‌کنیم.
تفاوت کارمزد اتریوم و بیت کوین
کارمزد تراکنش‌های بیت کوین به اندازه و تعداد تراکنش‌های معلق بستگی دارد. برای ارسال بیت کوین کافی است مقدار و آدرس مقصد را مشخص کنید. در اینجا برخلاف شبکه اتریوم هیچ مفهومی مانند قیمت گس یا گس لیمیت وجود ندارد.
پس چرا اتریوم فرایند تایید تراکنش‌ها را این چنین پیچیده کرده است؟
برخلاف رمز ارز بیت کوین، اتریوم باید حجم محاسبات لازم برای تایید تراکنش را در نظر بگیرد. فراموش نکنید هدف اصلی اتریوم اجرای برنامه‌های غیر متمرکز (dApps) با استفاده از قرارداد‌های هوشمند است. از گس لیمیت و هزینه گس برای اطمینان از انجام تعهد قرارداد‌های هوشمند استفاده می‌شود. اتریوم می‌خواهد که اجرای این قرارداد‌ها کارآمد، منصفانه و انعطاف پذیر باشد.
مفهوم گس در اتریوم
گس (Gas) به زبان ساده، کارمزدی است که برای ارسال تراکنش‌ها بر روی شبکه اتریوم پرداخت می‌کنید. در پشت صحنه، تعداد بیشماری دستگاه ماینر کار می‌کنند تا شبکه اتریوم به درستی اجرا شود. ماینر‌های خستگی ناپذیر، تمامی معاملات گذشته و فعلی شبکه را بررسی و تراکنش‌ها را تایید می‌کنند. کسانی که در شبکه اتریوم خرید و فروش می‌کنند باید کارمزدی را به این استخراج‌کنندگان بپردازند. این کارمزد برای تشویق استخراج‌کنندگان و کمک به پرداخت هزینه‌های برق و دستگاه‌های ماینر، دریافت می‌شود. به این کارمزد پرداختی برای تایید تراکنش‌ها در شبکه، گس در اتریوم می‌گویند.
در واقع گس در شبکه، اولویت کار استخراج‌کنندگان اتریوم را مشخص می‌کند. شما می‌توانید با انتظار برای تایید تراکنش خود در شبکه، هزینه گس لازم را کاهش دهید. در مقابل اگر برای تایید معامله خود عجله دارید، می‌توانید با پرداخت گس بیشتر در اولویت کار استخراج‌کنندگان قرار بگیرید. هزینه گس تنها برای خرید و فروش اتر (ETH) محاسبه نمی‌شود و تمام توکن‌های ERC-۲۰ که در شبکه اتریوم اجرا می‌شوند، هزینه گس مشابهی نیاز دارند.
گس در اتریوم باعث به کار افتادن شبکه می‌شود، درست شبیه سوختی که خودرو برای حرکت به آن نیاز دارد. برخلاف سادگی پر کردن باک ماشین در پمپ بنزین، محاسبه قیمت گس در اتریوم نیازمند محاسبات پیچیده ریاضی و استفاده از کامپیوتر است. گس واحدی برای اندازه‌گیری مقدار قدرت محاسباتی مورد نیاز برای انجام یک عملیات مشخص در شبکه اتریوم است. از انتقال ساده اتر (ETH) تا اجرای قرارداد‌های هوشمند و عرضه اولیه سکه (ICO) در شبکه اتریوم، هر کدام نیازمند هش ریت مشخصی هستند.
گس در اتریوم چیست؟
اجرای یک تراکنش در شبکه اتریوم مانند نیاز موتور خودرو به سوخت، به قدرت محاسباتی مشخصی نیاز دارد. ماینرها که شبیه پمپ بنزین هستند از هش ریت خود که شبیه سوخت است برای تایید و تکمیل تراکنش‌ها در شبکه استفاده می‌کنند. در مقابل شما باید هزینه این سوخت مصرف شده برای انجام معاملات را به آن‌ها بپردازید. در واقع در شبکه اتریوم برای خرید و پرداخت هزینه گس از اتر (ETH) استفاده می‌کنید. تراکنش‌های مختلف در شبکه اتریوم برای تکمیل شدن، نیازمند مقدار مشخصی گس هستند. یک تراکنش ساده مانند ارسال اتر نسبت به اجرای یک قرارداد هوشمند در شبکه نیازمند پرداخت گس کمتری خواهد بود.
برای درک مفهوم گس در اتریوم، اهمیت و محاسبه مقدار مورد نیاز ابتدا باید با مفاهیم زیر آشنا باشید:
- گس (Gas) واحدی که نشان دهنده مقدار توان محاسباتی مورد نیاز برای اجرای تراکنش‌ها است. با پرداخت هزینه گس در اتریوم، ماینرها تراکنش شما را به یک بلاک اضافه می‌کنند.
- گس لیمیت (Gas Limit) حداکثر مقدار گس مورد نیاز برای تایید و تکمیل یک تراکنش است.
- قیمت گس (Gas Price) هزینه‌ی هر واحد گس مورد نیاز برای تکمیل تراکنش است که باید پرداخت کنید.
- گیگا وی (Gwei) واحدیست برای پرداخت گس اتریوم.
- کارمزد تراکنش (Fee) هزینه تکمیل تراکنش و اضافه کردن آن به بلاک توسط ماینر است. کارمزد تراکنش = هزینه گس * گس مورد نیاز
گس لیمیت
گس لیمیت (Gas Limit) حداکثر هزینه کارمزدی است که برای انجام یک تراکنش پرداخت می‌کنید. هنگام ارسال یک تراکنش در شبکه اتریوم می‌توانید حداکثر کارمزد پرداختی را به شکل دستی تنظیم کنید. برای محاسبه گس مورد نیاز و هزینه انجام تراکنش در شبکه اتریوم می‌توانید از Ethereum Gas Station یا Gas Now استفاده کنید. گس لیمیت به کاربران اجازه نمی‌دهد تا بیشتر از آنچه که باید به برنامه‌های غیر متمرکز (dApps) هزینه پرداخت کنند. اگر گس لیمیت تعیین شده توسط شما از مقدار مورد نیاز بیشتر باشد، گس اضافی در پایان تراکنش به حساب شما باز می‌گردد. در حالی که اگر محدودیتی که تعیین کرده‌اید بسیار کم باشد، ممکن است معامله شما به هم بخورد و در نهایت پول خود را پس از کسر هزینه تراکنش از آن دریافت کنید.
گس لیمیت یک تراکنش ساده اتریوم (EHT) برابر با ۲۱۰۰۰ واحد گس است. اگر می‌خواهید توکن ECR-۲۰ ارسال کنید به حدود ۶۵۰۰۰ واحد گس نیاز دارید. اما اگر می‌خواهید در صرافی یونی سواپ معامله کنید، گس لیمیت مورد نیاز شما تا ۲۰۰۰۰۰ هزار واحد نیز افزایش خواهد یافت. همچنین تراکنش‌های پیچیده‌تر مانند قرارداد‌های هوشمند که نیازمند هش ریت بیشتری برای تایید هستند، گس لیمیتی بالاتری خواهند داشت. اگر برای انتقال اتریوم، گس لیمیت را ۵۰۰۰۰ واحد تعیین کنید پس از انجام تراکنش ۲۹۰۰۰ واحد باقی مانده را پس می‌گیرد. اگر حد گس را بسیار پایین تنظیم کنید، واحد‌های گس شما مصرف می‌شوند اما تایید تراکنش شما نیمه کاره باقی خواهد ماند.
قیمت گس
در حقیقت سرمایه‌گذاران هستند که قیمت و گس لیمیت را تعیین می‌کنند. آن‌ها این محاسبات را بر اساس هزینه کارمزد کل تراکنش‌ها، انجام می‌دهند. جدا از گس لیمیت، شما می‌توانید انتخاب کنید که برای هر واحد گس چه مقدار هزینه پرداخت می‌کنید. می‌توانید قیمت گس دستی مشخص کنید یا گزینه پایین (Low)، متوسط (Average) یا بالا (High) را انتخاب کنید. اما چرا کسی باید هزینه گس بیشتری پرداخت کند؟
ماینرها معاملاتی که قیمت گس بیشتری در استخر تراکنش‌ها دارند را انتخاب می‌کنند. هنگامی فشار درون شبکه زیاد می‌شود و رقابت سخت‌تر می‌شود، قیمت گس در اتریوم افزایش می‌یابد. بهترین انتخاب برای تایید تراکنش در سریع‌ترین زمان ممکن افزایش قیمت گس است. البته زمانی که همه افراد شروع به بالا بردن هزینه کارمزد‌ها می‌کنند، قیمت گس به مزایده تبدیل خواهد شد.
با وجود اینکه اندازه بلاک‌های اتریوم مانند بیت کوین ثابت نیست اما محدودیت‌هایی دارد. این محدودیت‌ها بر اساس گزارش گس لیمیت ماینرها مشخص می‌شود. همچنین به علت پیچیدگی محاسبات، هیچ تراکنش مشخصی وجود ندارد که بتواند درون یک بلاک ذخیره شود و به مقدار مشخصی گس نیاز داشته باشد. با وجود این مشکلات، چرا ظرفیت بلاک‌های اتریوم را افزایش نمی‌دهند؟ توسعه‌دهندگان این کار را می‌کنند اما افزایش بیش از حد اندازه بلاک‌ها می‌تواند خطرناک باشد. این کار می‌تواند به معماری بلاک چین اتریوم آسیب بزنید و غیر متمرکز بودن آن را به خطر بیندازد.
محاسبه هزینه گس
قیمت گس در اتریوم پویا است و در نتیجه برقراری تعادل بین آنچه کاربران پیشنهاد می‌دهند و آنچه ماینرها به شک متناوب می‌پذیرند، مشخص می‌شود. می‌توانید هزینه کارمزد تراکنش اتریوم را در هر زمان با ضرب قیمت گس در گس لیمیت فعلی اتریوم محاسبه کنید.
هزینه کارمزد تراکنش = قیمت گس * گس لیمیت
فرض کنید که قصد دارید تا ۱ اتریوم (ETH) برای دوست خود ارسال کنید. برای مثال اگر گس لیمیت برابر با ۲۱۰۰۰ واحد باشد، هزینه گس ۳۰۰ گیگا وی (GWei) خواهد شد. هزینه تراکنش معامله اینگونه محاسبه می‌شود:
هزینه کل = گس لیمیت * قیمت گس = ۲۱۰۰۰ * ۳۰۰ گیگا وی = ۶,۳۰۰,۰۰۰ گیگا وی یا ۰.۰۰۰۶۳ اتر
در نتیجه برای ارسال ۱ اتریوم، ۱.۰۰۰۶۳ اتریوم از کیف پول شما کم خواهد. ۱ اتریوم به کیف پول دوستتان خواهد رفت و ۰.۰۰۰۶۳ اتریوم به کیف پول ماینر.
کاهش هزینه کارمزد گس
در حال حاضر چند ترفند برای کاهش هزینه گس پرداختی در برنامه‌های DeFi وجود دارد:
- تا جایی که امکان دارد، تراکنش‌های مرتبط را با هم ترکیب کنید. برای مثال، اگر دو حساب جداگانه دارید و می‌خواهید توکن‌های درون آن‌ها را استیک کنید، این کار را جداگانه انجام ندهید. همه توکن‌ها را به یک حساب منتقل کنید و یک بار آن‌ها را استیک کنید.
- اگر می‌توانید تا کاهش بار شبکه صبر کنید. قیمت گس فعلی را بررسی کنید و تا پایین آمدن آن برای ورود به بازار صبر کنید.
- از سایت‌هایی مانند Ethereum Gas Station یا Gas Now استفاده کنید تا از وضعیت بار شبکه آگاه باشید. گاهی اوقات انتخاب یک تراکنش با اولویت پایین به جای تلاش برای رقابت با تعداد زیاد تراکنش‌های در حال انتظار، ارزشش را دارد.
مزایا و معایب گس در اتریوم
مهمترین مزیت گس این است که درون شبکه اتریوم قرار دارد. این ویژگی باعث شما را از برنامه‌ریزی قبلی و انجام محاسبات ریاضی پیش از انجام معامله، بی‌نیاز می‌کند. دومین مزیت گس این است که هزینه آن به شکل خودکار از کیف پول ارز دیجیتال اتریوم شما کم می‌شود. شما برای انجام تراکنش‌های خود نیاز به خرید و نگهداری آن نخواهید داشت. سومین مزیت گس این است که در کنار اتریوم از شبکه‌ی گسترده‌ای از توکن‌های ECR-۲۰ پشتیبانی می‌کند.در مقابل زمانی که شبکه شلوغ است یا می‌خواهید تراکنش‌تان به سرعت انجام شود باید هزینه گس زیادی پرداخت کنید.
مزایا
- سادگی استفاده در پرداخت کارمزد
- نیاز به خرید جداگانه برای پرداخت کارمزد ندارد
- پشنیبانی از تعداد زیادی توکن
معایب
- کارمزد پرداختی در موارد خاص می‌تواند زیاد باشد
جایگزین گس در اتریوم
اگر درون شبکه اتریوم خرید و فروش می‌کنید، باید هزینه گس تراکنش را پرداخت کنید. در حقیقت، گس در اتریوم با هدف پرداخت هزینه معاملات اتر و دیگر توکن‌های ECR-۲۰ طراحی شده است. اگرچه برای پرداخت گس نیازی به خرید آن ندارید، هزینه گس به شکل خودکار به تراکنش‌های شما اضافه می‌شود. فراموش نکنید که هزینه گس در اتریوم با کارمزد صرافی ارز دیجیتال، متفاوت است.
نتیجه گیری
اگر دوست ندارید که هزینه گس را پرداخت کنید باید یک ارز دیجیتال جایگزین برای اتریوم پیدا کنید. اگرچه که از شما برای انجام تراکنش تمام ارز‌های دیجیتال، کارمزد دریافت خواهد شد. این بخشی از ساز و کار فناوری بلاک چین است. گس اتریوم در واقع پاداشی است که ماینرها به عنوان هزینه تایید تراکنش‌های شما در شبکه، دریافت می‌کنند؛ اگر همچنان به دنبال پرداخت کارمزد پایین‌تری هستید، آلت کوین‌هایی مانند استلار، نانو، دش و لوتا را بررسی کنید.
سوالات متداول
گس اتریوم چیست؟
به کارمزدی که بابت بهای کار ماینرها در شبکه اتریوم می پردازید گس می‌گویند.
مقدار گس بر چه اساسی تعیین می شود؟
قیمت گس متناسب با سختی یا آسانی و اولویت فرآیند مورد نظرتان تغییر می‌کند. هرچه فرآیند سخت تر باشد و هرچه اولویت تکمیل آن بیشتر باشد، قیمت گس افزایش خواهد یافت.
