عبارت شورت اسکوییز (Short Squeeze) را می‌توان اینطور معنی کرد: در بازار ارز دیجیتال زمانی که یک توکن به علت خروج از وضعیت معاملاتی شورت (short position) بسیاری از معامله‌گران، با افزایش بسیار زیاد قیمت مواجه شود به اصطلاح شورت اسکوییز رخ داده است. برای ساده‌تر شدن این موضوع ابتدا بیایید بررسی کنیم که پوزیشن شورت چیست و چرا معامله‌گران از وضعیت مالی خود خارج می‌شوند؟
پوزیشن شورت (short position) چیست؟
برای درک بهتر پوزیشن فروش (short position) بهتر است موضوع را با مثال مطرح کنیم: فرض کنید در حال تحلیل قیمت بیت کوین (BTC) هستید و از تحلیل خود نتیجه می‌گیرید که قیمت این ارز دیجیتال قرار است کاهش پیدا کند؛ با توجه به نتیجه‌ی تحلیل دو راه در پیش دارید:
- راه اول خروج کامل از بازار است؛ یعنی تمام سرمایه خود را بفروشید.
- می‌توانید وارد پوزیشن شورت شوید و از این موقعیت به‌وجود آمده سود کسب کنید.
چگونه می‌توان از پوزیشن شورت سود کسب کرد؟
برای باز کردن یک پوزیشن شورت، معامله‌گران باید فروش استقراضی یک کوین را در صرافی‌های ارز دیجیتال ثبت کنند؛ سپس باید بر اساس تحلیل و پیشبینی که داشتند، ارز دیجیتال را خریداری و مبلغ استقراضی را بازپرداخت کنند. در اینجا معامله‌گر از اختلاف هزینه خرید و فروش سود می‌برد. در ادامه با مثال بیت کوین این موضوع را واضح‌تر متوجه خواهیم شد:
- زمانی که می‌خواهید یک پوزیشن شورت باز کنید، قیمت بیت کوین برابر با ۴۰,۰۰۰ دلار است؛ بنابراین با فروش استقراضی، یک بیت کوین را به ارزش کنونی می‌فروشید و ۴۰,۰۰۰ دلار به دست می‌آورید.
- پس از گذشت مدتی قیمت بیت کوین به ۳۰,۰۰۰ دلار کاهش می‌یابد و شما یک بیت کوین را به ارزش جدید آن که ۳۰,۰۰۰ دلار است خریداری می‌کنید.
- حال مقداری را که به صورت قرض دریافت کرده بودید با ارزش کنونی پرداخت می‌کنید و اختلاف این معامله سود شما خواهد بود.
- اختلاف و باقی‌مانده معامله شما در این خرید و فروش که سود شما محسوب می‌شود، برابر با ۱۰,۰۰۰ دلار است.
چگونه شورت اسکوییز اتفاق می‌افتد؟
تا اینجا با پوزیشن شورت آشنا شدیم اما می‌خواهیم بدانیم که چرا معامله‌گران از وضعیت معاملاتی خود خارج می‌شوند؟ معامله‌گران زمانی که وارد یک پوزیشن شورت می‌شوند در نظر دارند که قیمت کوین مورد هدف قرار است کاهش یابد؛ اما اگر اتفاق عکس رخ دهد چه می‌شود؟ یعنی اگر برخلاف تحلیل آن‌ها ارزش آن ارز دیجیتال افزایش یابد، تریدرها چه واکنشی نشان می‌دهند؟
با افزایش قیمت، معامله‌گران short position، برای جلوگیری از ضررهای جبران‌ناپذیر باید پوزیشن‌های معاملاتی خود را ببندند و از معامله و بازار خارج شوند. برخی ممکن است با فعال‌سازی حد ضرر (stop loss) و یا بستن دستی معامله این کار را انجام دهند که این روش یکی از راه‌های مدیریت ریسک در معاملات رمز ارزی است.
معامله‌گران چگونه معاملات خود را می‌بندند؟ با خرید، اقدام به بستن پوزیشن معاملاتی خود می‌کنند. زمانی که تعداد بسته شدن وضعیت معاملاتی تریدرها زیاد باشد، سفارشات خرید نیز افزایش پیدا می‌کنند و به همین دلیل است که عمل شورت اسکوییز (short squeeze) رخ می‌دهد.
در اینجا قیمت ارز دیجیتال مورد هدف به صورت ناگهانی افزایش شدیدی پیدا می‌کند؛ به عبارتی می‌توان گفت شورت اسکوییز (فشار فروش استقراضی) با افزایش حجم معاملات نیز همراه است. شورت اسکوییز در هر بازاری که بتوان شورت پوزیشن انجام داد، ممکن است رخ دهد. هر چه سود این نوع معاملات بیشتر باشد، فروشندگان راحت‌تر در دام شورت اسکوییز قرار می‌گیرند و مجبور به بستن وضعیت مالی می‌شوند.
لانگ اسکوییز در مقایسه با شورت اسکوییز
لانگ اسکوییز دقیقا نقطه مقابل شورت اسکوییز قرار دارد؛ یعنی زمانی که فشار فروش افزایش پیدا کند، خریدهای استقراضی (long position) در دام قرا می‌گیرند و این عمل باعث کاهش ناگهانی و شدید ارزش ارز دیجیتال مورد نظر می‌شود.
نمونه‌هایی از Short Squeeze
با توجه به نوسانات و هیجانات بازار کریپتوکارنسی، می‌توان گفت نمونه‌های شورت اسکوییز بسیار شایع است. یکی از این نمونه‌ها در دوره ۲۱ تا ۳۰ جولای ۲۰۲۱ رخ داد؛ بیت کوین تا حدود ۳۰ درصد افزایش یافت و در نتیجه ۲.۴ میلیارد دلار پوزیشن شورت نقد شد.
از آنجا که حرکت قیمت آلتکوین‌ها به بیت کوین وابسته است، شورت اسکوییز آلتکوین‌ها اغلب در زمان حرکت قیمت بیت کوین اتفاق می‌افتد. نکته مهم در short position این است که شما می‌توانید با مقدار سرمایه کم، به بازدهی نسبتا زیاد، در مدت کم دست پیدا کنید؛ اما باید بدانید که معاملات شورت بر روی قیمت کوتاه مدت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در بازار بسیار ریسک‌پذیر است.
گاهی افراد بزرگ در این حوزه در تحلیل تکنیکال اشتباه می‌کنند و متضرر می‌شوند؛ بنابراین قطعا این روش به مبتدیان توصیه نمی‌شود که در ابتدای ورود به بازار، چنین معاملاتی انجام دهند.
چگونه شورت اسکوییز را پیشبینی کنیم؟
شورت اسکوییز به عنوان یک عمل سریع و غیر قابل پیشبینی شناخته می‌شود، اما روش‌هایی وجود دارد تا قبل از وقوع حادثه بتوان حدس زد.
- فشار خرید بالا
اگر در معاملات یک ارز دیجیتال تعداد خرید بالایی را مشاهده کردید، مراقب دارایی خود باشید؛ زیرا ممکن است یک شورت اسکوییز در انتظار شما باشد.
- نسبت معاملات خرید و فروش
نسبت معاملات خرید و فروش (Long/Short Interest Ratio) احساسات بازار را نشان می‌دهد و از تقسیم حجم معاملات لانگ و شورت به‌دست می‌آید. اگر حجم معاملات شورت بیشتر از معاملات لانگ باشد، معامله‌گران انتظار کاهش قیمت را دارند و نقدینگی زیادی در بازار ارز دیجیتال هدف قرار دارد؛ حال اگر قیمت افزایش پیدا کند، معامله‌گران از موقعیت معاملاتی خود خارج می‌شوند و شورت اشکوییز رخ خواهد داد.
- نرخ بهره معاملات فروش
نرخ بهره معاملات فروش (Short Interest) نسبت تعداد توکن‌های فروخته شده به کل کوین‌های موجود را نشان می‌دهد. هر چه این نرخ بیشتر باشد، احتمال وقوع شورت اسکوییز نیز بیشتر می‌شود.
- اندیکاتور RSI در محدوده زیر ۳۰
اندیکاتور RSI فروش بیش از حد و خرید بیش از حد را با مقیاسی از ۰ تا ۱۰۰ نشان می‌دهد. زمانی که محدوده قیمت نمایشی در این اندیکاتور زیر ۳۰ باشد، به این معنی است که عرضه و فروش دارایی بیش از حد است و اگر ادامه پیدا کند، موجب افزایش قیمت شده و در نهایت شورت اسکوییز رخ می‌دهد.
نتیجه‌گیری
شورت اسکوییز زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران در شورت پوزیشن مجبور به بستن موقعیت‌های معاملاتی خود شوند که در نهایت به افزایش شدید قیمت منجر می‌شود. شورت اسکوییز در بازارهایی که دارای لوریج (اهرم) بالا هستند، می‌تواند بی‌ثبات باشد. هنگامی که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از اهرم بالا استفاده می‌کنند، حرکت افزایش قیمت سریع‌تر عمل می‌کند. حتما قبل از ورود به شورت پوزیشن، مطمئن شوید که پیامدهای ممکن را بررسی و نیز درک خوبی از آن‌ها پیدا کرده‌اید؛ در غیر این صورت احتمال خسارت‌هایی با درصد بالا (حتی لیکویید شدن) وجود دارد.
آیا تا به حال با شورت اسکوییز مواجه شده‌اید؟ عکس‌العمل شما در مقابل این عمل چه بوده است؟
سوالات متداول
شورت اسکوییز (Short Squeeze) چیست؟
افزایش سریع قیمت در بازارهای مالی به دلیل بسته شدن جباری وضعیت معاملاتی تریدرها را شورت اسکوییز می‌گویند.
آیا شورت اسکوییز قابل پیشبینی است؟
بله – برای پیشبینی این رویداد باید به فشار خرید بالا،نسبت معاملات خرید و فروش، نرخ بهره معاملات فروش و محدوده اندیکاتور RSI دقت کنید.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.
