الگوی وایکوف (Wyckoff) چیست؟

“به آنچه بازار درباره دیگران می‌گوید گوش دهید، نه آنچه دیگران در مورد بازار می‌گویند.” این جمله را ریچارد وایکوف، معرف الگوی وایکوف که در تحلیل تکنیکال کاربرد دارد، به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار مالی گفته است. شما چه چیزی از این جمله دریافت می‌کنید؟

وایکوف به ما می‌گوید همیشه حرف‌های دیگران قابل اعتماد نیست و باید توجه خود را بیشتر به بازار معطوف کنید؛ ببینید بازار چه روندی در پیش گرفته است و معامله‌گران و سرمایه‌گذاران چه کاری انجام می‌دهند؟!

الگوها و ابزارهای بسیاری برای تحلیل تکنیکال وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توانیم در بازارهای مالی فعالیت و کسب سود کنیم؛ یکی از روش‌های موفقی که در کسب سود از بازار ارزهای دیجیتال به ما کمک می‌کند، الگوی وایکوف (Wyckoff) نام دارد. در ادامه می‌خواهیم به بررسی تاریخچه، روش تحلیل با استفاده از الگوی وایکوف و یک مثال استفاده از وایکوف در تحلیل تکنیکال بپردازیم.

معرفی الگوی وایکوف (Wyckoff)

روش وایکوف (Wyckoff) توسط ریچارد وایکوف در دهه ۳۰ میلادی معرفی شد. او در طول زندگی حرفه‌ای خود به عنوان یک سرمایه‌گذار خبره در بازار سهام فعالیت می‌کرد و بخشی از زمان خود را صرف تدریس و راهنمایی معامله‌گران می‌کرد.

بسیاری از معامله‌گران طی سال‌ها از روش او الهام گرفتند و روش‌های خودشان را توسعه دادند؛ اما امروز روش وایکوف را می‌توان یک الگوی معاملاتی قابل اعتماد برای بازار ارزهای دیجیتال دانست که در کنار تئوری داو و الگوی موج الیوت به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک شایانی می‌کند.

ریچارد وایکوف معتقد بود بازیگران بزرگ صحنه و پول‌های هوشمند در پشت این تغییر روند و بالا و پایین شدن قیمت‌ها، ابتدا سفارش خود را گذاشته و سپس قیمت‌ها را مطابق میل خود حرکت می‌دهند.

هدف روش وایکوف این است که پول‌های هوشمند (پولی که تحت کنترل نهادهای سرمایه‌گذاری است) را ردیابی کرده و با استفاده از الگوی نموداری قیمت، مسیر آن را پیدا کند. اگر شما هم به دنبال یک روش معاملاتی موفق هستید، توصیه می‌کنیم در ادامه با ارزتودی همراه باشید تا درباره روش وایکوف بیشتر بدانید.

۳ قانون بنیادی وایکوف

سه قانون بنیادی روش وایکوف به صورت زیر است:

۱. عرضه و تقاضا

اولین و مهم‌ترین قانون وایکوف، عرضه و تقاضا است. بر اساس این موضوع، می‌توان گفت قیمت با تغییر در عرضه و تقاضا حرکت می‌کند. قانون اول را با سه معادله نشان داده می‌شود:

تقاضا > عرضه: افزایش قیمت

تقاضا < عرضه: کاهش قیمت

تقاضا = عرضه: بدون تغییر در قیمت

بنابراین، طبق قانون Wyckoff، معامله‌گران به محض اینکه تقاضا از عرضه بیشتر شود، شاهد حرکت صعودی بازار خواهند بود. از سوی دیگر، زمانی که عرضه بیشتر از تقاضا باشد، قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

با این حال، هیچ راهی برای تعیین عرضه و تقاضای دقیق از نمودار قیمت وجود ندارد؛ معامله‌گران از ترکیب حجم معاملات و رفتار قیمت، تعادل بین عرضه و تقاضا را بررسی می‌کنند.

۲. قانون علت و معلول

قانون دوم الگوی وایکوف بیان می‌کند که تفاوت بین عرضه و تقاضا تصادفی نیست؛ بلکه یک منطق زیربنایی دارد.

وایکوف برای قانون دوم خود از دو اصطلاح انباشت (تراکم، تجمیع) و توزیع استفاده کرده است:

تراکم پس از یک دوره آماده‌سازی، به ویژه رویدادهای اقتصادی، رخ می‌دهد. در این مرحله تراکم یا تجمیع (علت) منجر به روند صعودی (معلول) می‌شود. از سوی دیگر، در مرحله توزیع (علت)، قیمت کاهش می‌یابد و در نتیجه روند نزولی (معلول) ایجاد می‌شود.

۳. قانون تلاش و نتیجه

طبق قانون سوم Wyckoff، قیمت به دلیل تلاش (اقدام) که با حجم معاملات نشان داده می‌شود، حرکت می‌کند.

زمانی که حجم معاملات با قیمت هم‌خوانی داشته باشد، روند فعلی شانس بیشتری برای ادامه دارد؛ اما از سوی دیگر، اگر حجم معاملات و قیمت هم‌خوانی نداشته باشند، باعث ایجاد واگرایی در قیمت و در نهایت منجر به توقف یا تغییر جهت روند می‌شود.

برای مثال، بیایید معاملات بیت کوین را در نظر بگیریم که بیت کوین پس از یک ریزش شدید، وارد فاز تراکم شده و معاملات با حجم بالایی صورت می‌گیرد؛ اما دیگر قیمت بیت کوین ریزشی ندارد.

در اینجا افزایش حجم معاملات نشان می‌دهد، یک اقدام بزرگ در حال انجام است اما حرکت خنثی به ما می‌گوید نتیجه جزئی است. در این شرایط که حجم معاملات و قیمت هم‌خوانی ندارند، درمی‌یابیم که روند فعلی پایان خواهد یافت و احتمالا روندی صعودی در پیش است.

مرد نامرئی بازار (Composite Man) در الگوی وایکوف

ریچارد وایکوف، مفهوم “مرد مرکب” را برای درک حرکت قیمت بازار به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران پیشنهاد کرد و گفت طوری به بازار نگاه کنید که انگار یک نهاد واحد کنترل آن را در دست دارد.

مرد مرکب یک ایده خیالی است که پشت صحنه می‌نشیند و بازی را در بازار اجرا می‌کند؛ قیمت را دستکاری می‌کند، امیدهای معامله‌گران را از بین می‌برد، اما اگر احساسات مرد مرکب را درک کنند و بشناسند، می‌توانند از این بازی جان سالم به در ببرند و در نهایت در بازار کسب سود کنند.

در بازار ارزهای دیجیتال، ما مرد مرکب را به نام نهنگ‌ها می‌شناسیم. حال می‌خواهیم بدانیم چگونه می‌توانیم بازی بازار را مانند مرد مرکب یا همان نهنگ‌های بازار کریپتو انجام دهیم. این بازی یک چرخه ۴ مرحله‌ای ساده دارد: انباشت، روند صعودی، توزیع، روند نزولی.

۱.انباشت (تراکم، تجمیع)

انباشت اولین مرحله از چرخه الگوی وایکوف است. هدف مرد مرکب این است که قبل از اکثر سرمایه‎‌‌‎‌گذاران شروع به تجمیع و انباشت دارایی‌ها کند؛ اگرچه فاز انباشت فشار خرید را نشان می‌دهد، اما قیمت تقریبا ثابت خواهد بود. Wyckoff پیشنهاد می‌کند، معامله‌گران به دقت این مرحله را زیر نظر داشته باشند و با استفاده از عمل قیمت و حجم، موقعیت مناسب خرید را پیدا کنند.

۲. روند صعودی

در این مرحله هنگامی که مرد مرکب به اندازه کافی دارایی جمع‌آوری کرد و فشار فروش کاهش پیدا کرد، شروع به بالا بردن بازار می‌کند. این روند صعودی به طور طبیعی توجه سایر سرمایه‌گذاران را جلب می‌کند و در نهایت تقاضا افزایش می‌یابد.

نکته: یک روند صعودی ممکن است چندین مراحل انباشت داشته باشد، که به این بازه “بازانباشت” گفته می‌شود.

در بازه بازانباشت، قبل از اینکه روند اصلی حرکت صعودی داشته باشد، متوقف می‌شود و تثبیت قیمت رخ می دهد. در نهایت هر چه بازار بالاتر می‌رود، تقاضای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بیشتر می‌شود و برای خرید ترغیب می‌شوند؛ سپس عموم مردم مشتاق سرمایه‌گذاری می‌شوند و تقاضا از عرضه پیشی می‌گیرد.

۳. توزیع

در مرحله بعد، مرد مرکب یا همان نهنگ‌های بازار کریپتو، پس از اینکه به سود مورد نظر خود رسیدند، دارایی‌های جمع‌آوری شده را توزیع می‌کنند؛ دارایی‌ها به افرادی که تازه به بازار پیوستند فروخته می‌شود.

در مرحله توزیع، تا زمانی که تقاضا وجود داشته باشد، ادامه پیدا می‌کند. بسیاری از افراد تازه وارد گمان می‌کنند این مرحله یک استراحت برای روند محسوب می‌شود؛ اما سخت در اشتباه هستند! زیرا مرد مرکب از بازار خارج شده است.

۴. روند نزولی

پس از مرحله توزیع، بازار به سرعت نزولی می‌شود! همانطور که گفتیم مرد مرکب از بازی خارج شده و دارایی خود را به اندازه‌ی کافی فروخته است و در نهایت شروع به پایین کشیدن بازار می کند. در نهایت می‌توان گفت عرضه از تقاضا پیشی می‌گیرد و روند نزولی بر بازار حاکم می‌شود.

نکته: این مرحله ممکن است تله‌های گاوی سرمایه‌گذاران و معامله‌گران را در دام بی‌اندازد. زمانی که بازار خرسی پایان یابد، مجددا مرحله انباشت جدید آغاز خواهد شد.

شماتیک کلی الگوی وایکوف

محبوب‌ترین بخش‌های روش وایکوف الگوهای انباشت و توزیع هستند؛ حداقل در بازار پرهیجان ارزهای دیجیتال اینگونه است! شماتیک‌هایی که در ادامه درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم مراحل انباشت و توزیع را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌کنند.

شماتیک انباشت

مرحله A

فشار فروش در این مرحله کاهش می‌یابد و سرعت روند نزولی کند می‌شود و با افزایش حجم معاملات همراه است.

نقطه PS یا Preliminary Support، نقطه حمایت ابتدایی را نشان می‌دهد که خریداران اولیه پیدا شده‌اند اما هنوز تعدادشان برای متوقف کردن حرکت نزولی کافی نیست؛ سپس فروش شدید صورت گرفته و سرمایه‌گذاران عقب‌نشینی می کنند که باعث ایجاد نقطه SC یا Selling Climax می‌شود.

پس از سقوط شدید و فشار فروش که باعث ایجاد کندل‌های بزرگ می‌شود، در نقطه SC ریزش شدید سریعا به پرش و صعود خودکار که به آن نقطه AR یا The Automatic Rally می‌گوییم تغییر می‌کند.

همانطور که از نام نقطه ST یا The Secondary Test تست ثانویه پیدا است، هنگامی رخ می‌دهد که بازار در نزدیکی ناحیه SC ریزش کرده باشد و در نهایت بررسی می‌کند آیا روند نزولی به اتمام رسیده یا خیر!

مرحله B

قانون دوم الگوی وایکوف را به یاد دارید؟ بله درست است، قانون علت و معلول. بر اساس این قانون مرحله B را علتی می‌دانیم که به یک معلول ختم خواهد شد. در واقع این مرحله تثبیت قیمت را در خود جا داده است که مرد مرکب (نهنگ‌های بازار) دارایی را انباشت می‌کنند.

در مرحله B بازار تمایل دارد سطوح حمایت و مقاومت بازه معاملاتی را تست کند؛ گاهی در مرحله B تست‌های مجدد و زیادی وجود خواهد داشت که ممکن است سقف‌های بالاتر (تله‌های گاوی) و کف‌های پایین‌تر (تله‌های خرسی) را نسبت به نقاط SC و AR در مرحله قبل ایجاد کند.

مرحله C

مرحله C یک انباشت معمولی محسوب می‌شود که بخش Spring یا فنر قیمتی در این مرحله وجود دارد. این نقطه معمولا به عنوان آخرین تله خرسی قبل از شروع کف‌های بالاتر شناخته می‌شود.

مرد مرکب در این مرحله مطمئن خواهد شد که عرضه موجود در بازار کم است و معامله‌گرانی که قصد فروش داشتند، دارایی خود را فروخته‌اند. نقطه Spring معمولا سطوح حمایت را می‌شکند تا باعث گمراه کردن و در نهایت خارج شدن معامله‌گران و سرمایه‌گذاران شود. آخرین نقطه‌ای که روی قیمت پایین می‌توانید وارد بازار شوید، نقطه Spring خواهد بود که پس از آن بازار روند صعودی را پیش خواهد گرفت.

مرحله D

مرحله D ارتباط میان علت و معلول (قانون دوم الگوی وایکوف) را نشان می‌دهد. این مرحله بین دو مرحله C (انباشت) و مرحله E (شکست قیمت رنج معامله) قرار دارد که معمولا حجم معاملات و نوساناتِ قیمت، به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

این منطقه یک حمایت در آخرین نقطه صعودی (LPS) دارد که قبل از حرکت بازار به طرف بالا، کف بالاتری ایجاد می‌کند. در این مورد مقاومت‌های گذشته به حمایت‌های جدید تبدیل می‌شوند و نشانه‌های تقویت (نقطه SOS) را شکل می‌دهند.

مرحله E

آخرین مرحله‌ی الگوی انباشت، مرحله E است؛ در این مرحله که تقاضا در بازار افزایش یافته است باعث می‌شود یک شکست قیمت واضح از بازه‌های معاملاتی شکل گیرد. مرحله نهایی E زمانی رخ می‌دهد که روند صعودی آغاز شده باشد؛ یعنی بازه معاملاتی به طور موثر شکسته شود.

شماتیک توزیع

شماتیک توزیع دقیقا در جهت مخالف انباشت رخ می‌دهد که در ادامه تصویر آن را مشاهده خواهید کرد.

نکته: با توجه به اینکه مراحل و فاز‌های آن با شماتیک انباشت فقط در جهت عکس یکدیگر هستند، در نتیجه از توضیحات تکراری خودداری می‌کنیم.

رویکرد ۵ مرحله‌ای الگوی وایکوف

از آنجا که ریچارد وایکوف سرمایه‌گذاری خبره در زمان خودش بود، بر اساس دانش و اطلاعات و تکنیک‌های خود، یک رویکرد ۵ مرحله‌ای درباره بازار طراحی کرد.

۱. تشخیص روند

روند فعلی چیست؟ به چه سمتی حرکت می‌کند؟ رابطه بین عرضه و تقاضا چگونه است؟

۲. مشخص کردن قدرت دارایی

قدرت دارایی نسبت به بازار چقدر است؟ آیا دارایی و بازار در یک مسیر هستند؟ یا مسیرهای مخالف را طی می‌کنند؟

۳. جستجو درباره دارایی‌های با علت کافی

آیا دلایل کافی برای ورود به یک پوزیشن وجود دارد؟ این دلایل به اندازه‌ی کافی قوی هستند؟ آیا سودهای بالقوه آن پوزیشن ارزش ریسک کردن دارد؟

۴. مشخص کردن احتمال تغییر روند

آیا دارایی آماده حرکت است؟ موقعیت آن در روند بزرگ‌تر چگونه خواهد بود؟ قیمت و حجم معاملات چه چیزی به شما نشان می‌دهد؟ آیا این دو هم‌خوانی دارند؟

۵. تعیین زمان خرید

مرحله آخر این رویکرد درباره زمان‌بندی با شما صحبت می‌کند؛ همچنین می‌توان گفت که شامل تحلیل یک سهم در مقایسه با بازار کلی است.

آیا از نظر زمانی، نقطه خوبی برای شروع انتخاب کرده‌اید؟ آیا کل بازار در حال حاضر می‌تواند یک روند صعودی یا نزولی جدید را آغاز کند؟

سخن پایانی

نظریه و تئوری الگوی وایکوف تقریبا نزدیک به ۱۰۰ سال پیش، توسط ریچارد وایکوف مطرح شد؛ اما استفاده رایج از آن در سایر بازارهای مالی باعث شد تبدیل به یک شاخص تحلیل تکنیکال و یا شاید چیزی بیش از آن شود.

این نظریه نه تنها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا از دارایی خود در برابر اکثر نوسانات محافظت کنند، بلکه به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا چرخه‌های بازار، حرکات قیمت و روند احتمالی آینده بازار را درک کنند.

با این حال، باید گفت هیچ تکنیک معاملاتی تضمینی وجود ندارد! سرمایه‌گذاری در بازار ریسک‌پذیر ارزهای دیجیتال مستلزم تحقیقات فشرده و نظارت دقیق بر حرکت بازار است. معامله‌گرانی که مایل به معامله و خرید و فروش هستند، باید مراقب خطرات احتمالی باشند.

سوالات متداول

الگوری وایکوف (Wyckoff) چیست؟

وایکوف یک الگوی معاملاتی قابل اعتماد برای بازار ارزهای دیجیتال است که در دهه ۳۰ میلادی توسط ریچارد وایکوف معرفی شد.

هدف روش وایکوف چیست؟

هدف روش وایکوف این است که پول‌های هوشمند (پولی که تحت کنترل نهادهای سرمایه‌گذاری است) را ردیابی کرده و با استفاده از الگوی نموداری قیمت، مسیر آن را پیدا کند.

سه قانون بنیادی روش وایکوف چیست؟

۱. عرضه و تقاضا ۲. علت و معلول ۳. تلاش و نتیجه

رویکرد ۵ مرحله‌ای الگوی وایکوف به چه صورت است؟

۱. تشخیص روند ۲. مشخص کردن قدرت دارایی ۳. جستجو درباره دارایی‌های با علت کافی ۴. مشخص کردن احتمال تغییر روند ۵. تعیین زمان خرید

نکته: این مطلب هیچ‌گونه پیشنهاد خرید، فروش یا سرمایه‌گذاری نیست و صرفا جهت آشنا شدن شما کاربران عزیز با ارزهای دیجیتال ارائه شده است و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی در قبال آن مسئولیتی ندارد.