خروجی تراکنش خرج نشده یا UTXO چیست؟ UTXO به خروجی تراکنش خرج نشده به مقدار ارز دیجیتالی که پس از یک تراکنش خاص باقی می ماند اشاره دارد.
UTXO چیست؟
خروجی تراکنش مصرف نشده یا UTXO یک ارز دیجیتال استفاده نشده یا باقیمانده در یک تراکنش است. هر تراکنش ارز دیجیتال از یک ورودی و یک خروجی تشکیل شده است. هر بار که تراکنش انجام می شود، ورودی حذف شده و خروجی تولید می شود. هر خروجی که پشت سر گذاشته می شود و بلافاصله خرج نمی شود یک خروجی تراکنش خرج نشده است که می تواند بعداً در یک تراکنش جدید خرج شود.
عملکرد UTXO
UTXO ها مشابه تراکنش های نقدی عمل می کنند، جایی که شما باید از کل مبلغ استفاده کنید و باقیمانده مانده را به عنوان تغییر دریافت کنید. به عنوان مثال، اگر می خواهید کتابی بخرید که قیمت آن ۲۰ دلار است اما فقط یک اسکناس ۵۰ دلاری دارد، باید از کل اسکناس ۵۰ دلاری استفاده کنید و ۳۰ دلار به عنوان پول نقد دریافت کنید. به طور مشابه، در دنیای ارزهای دیجیتال، نمی‌توانید مبلغ خاصی را از UTXO ارسال کنید.
برای درک بهتر، بیایید با یک مثال ساده آغاز کنیم. فرض کنید شما دارای ۲ بیت کوین هستید و می‌خواهید ۰.۵ بیت کوین را به دوستتان ارسال کنید. اما اینجا یک نکته مهم وجود دارد: شما نمی‌توانید فقط ۰.۵ بیت کوین را ارسال کنید و بقیه را در کیف پول خود نگه دارید.
تراکنش انجام می‌شود! حالا وقتی شما این تراکنش را انجام می‌دهید، تراکنشی انجام می‌شود که ۲ بیت کوین شما به شبکه ارسال می‌شود. اما نه همه ۲ بیت کوین به مقصد مورد نظر می‌رود. فقط ۰.۵ بیت کوین به دوست شما ارسال می شود و ۱.۵ بیت کوین باقی می‌ماند که در این تراکنش خرج نشده است.
حالا سوال اینجا پیش می‌آید: چرا ۱.۵ بیت کوین باقی مانده در تراکنش قبلی، دوباره به کیف پول شما برنمی‌گردد؟ جواب به این سوال در مفهوم UTXO است.
مفهوم DUST
در دنیای رمزارزها، مفهوم DUST به میزان اندکی از کوین یا توکن اشاره دارد، به معنای مبلغی که کارمزد مورد نیاز برای ارسال آن به طور ناچیزی کمتر است و تقریباً هیچ هزینه‌ای ندارد. به عبارت دیگر، DUST به مقدار کمی از بیتکوین باقیمانده در یک معامله اشاره دارد که ارزش آن کمتر از حداقل مقدار تعیین شده در یک معامله معتبر باشد. بنابراین، پردازش چنین معاملاتی تقریباً غیرممکن است و مقدار کمی از بیتکوین در کیف‌پول یا آدرس معین نگه‌داشته می‌شود.
خروجی‌های خرج نشده تراکنش چگونه کار می‌کنند؟
UTXO مخفف عبارت “Unspent Transaction Output” است که به فارسی به معنای “خروجی‌های خرج نشده تراکنش” می‌آید. این مفهوم در تراکنش‌های رمزارزها، به ویژه در شبکه بیتکوین، به کار می‌رود. اما چه چیزی را مشخص می‌کند واحد UTXO چیست؟
واحد UTXO به معنای مقداری از رمزارز (مثلاً بیتکوین) است که به عنوان خروجی از یک تراکنش ایجاد می‌شود و هنوز به عنوان ورودی در تراکنش دیگری استفاده نشده است. به عبارت دیگر، اگر شما در یک تراکنش بیتکوین به عنوان گیرنده مقداری بیتکوین دریافت کنید، این مقدار به عنوان یک UTXO ثبت می‌شود. اگر این UTXO را در تراکنش دیگری صرف کنید، آنگاه به عنوان “خرج شده” در نظر گرفته می‌شود و از لیست UTXO حذف می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: آموزش پیگیری تراکنش با ترون اسکن
نقش UTXO در تراکنش‌های رمزارز
حالا که مفهوم UTXO را بهتر می‌شناسیم، بیایید نگاهی به نقش آن در تراکنش‌های رمزارز بیاندازیم.
هنگامی که یک فرد یک تراکنش رمزارزی انجام می‌دهد، از UTXOهای خرج‌نشده برای تأیید تراکنش و انتقال مقدار مشخصی از رمزارز استفاده می‌شود. اگر مقدار مورد نظر کمتر از مقدار UTXO باشد، تراکنش به سادگی نمی‌تواند انجام شود و باید مقدار بیشتری از UTXO استفاده شود یا مقدار باقیمانده به عنوان یک UTXO جدید ثبت شود.
به عنوان مثال، فرض کنید شما یک UTXO با ۱۰ بیتکوین دارید و می‌خواهید به شخص دیگری ۵ بیتکوین انتقال دهید. در این صورت، شما از UTXO 10 بیتکوینی خود ۵ بیتکوین را به عنوان ورودی تراکنش انتخاب می‌کنید و ۵ بیتکوین به شخص مقصد انتقال می‌دهید. اکنون UTXO 10 بیتکوینی شما به عنوان “خرج شده” در نظر گرفته می‌شود و دیگر در دسترس نیست.
ذخیره‌سازی UTXO
خروجی‌های خرج نشده تراکنش در یک پایگاه داده ذخیره می‌شوند که به عنوان “دفتر کل” یا “Blockchain” شناخته می‌شود. این دفتر کل در آغاز به صورت خالی یا با ایجاد بلوک نخستین تنظیم می‌شود. اما با عبور زمان و انجام تراکنش‌های مختلف، اطلاعات مربوط به UTXOهای خرج نشده در دفتر کل افزوده می‌شود.
وقتی یک تراکنش کامل می‌شود و مقداری از UTXO در آن باقی می‌ماند، این UTXO به دفتر کل به عنوان ورودی افزوده می‌شود.
کاربرد خروجی ها در UTXO چیست؟
استفاده از خروجی‌های UTXO در تراکنش‌ها به افزایش امنیت آنها کمک می‌کند. با تقسیم تراکنش به بخش‌های کوچکتر، امکان پیگیری تاریخچه تراکنش‌ها و مشاهده جریان ورود و خروج ارز بسیار دقیق‌تر می‌شود. این امر از مهمترین ویژگی‌های امنیتی رمزارزها به شمار می‌آید و اجازه می‌دهد تا هر تراکنش به دقت بررسی شود تا از تقلب جلوگیری شود.
۱. مدیریت بهتر ارزها
در تراکنش‌های مبادله رمزارز، مدیریت دقیق ارزها بسیار حیاتی است. با استفاده از خروجی‌های UTXO، شما می‌توانید به بهترین شکل ممکن ارزهای خود را مدیریت کنید. همچنین، این امکان را به شما می‌دهد تا به راحتی جریان ورود و خروج ارزها را کنترل کنید و از نظر مالی دقیق‌تر عمل کنید.
۲. ثبت تاریخچه تراکنش‌ها
یکی دیگر از کاربردهای مهم خروجی‌های UTXO، ثبت دقیق تاریخچه تراکنش‌هاست. هر خروجی UTXO دارای یک تاریخچه کامل از تمام تراکنش‌هایی است که در آن استفاده شده‌اند. این اطلاعات از اهمیت بسیاری برخوردارند و به شما امکان می‌دهند تا تاریخچه دقیق تراکنش‌های خود را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که همه چیز به درستی انجام شده است.
۳. امکان تجزیه و تحلیل دقیق تراکنش‌ها
استفاده از خروجی‌های UTXO به تجزیه و تحلیل دقیق تراکنش‌ها کمک می‌کند. شما می‌توانید با دقت جریان ارزها را بررسی کرده و مشخص کنید که از کجا به کجا ارز منتقل شده است. این اطلاعات می‌توانند برای مدیریت مالی بهتر و همچنین برای ارزیابی عملکرد سیستم رمزارزی بسیار مفید باشند.
۴. ایجاد شفافیت بیشتر
استفاده از خروجی‌های UTXO به ایجاد شفافیت بیشتر در تراکنش‌های رمزارزی کمک می‌کند. با داشتن اطلاعات دقیق در مورد جریان ارزها و مبالغ تراکنش‌ها، افراد و سازمان‌ها می‌توانند به راحتی از شفافیت و شناسایی تراکنش‌ها بهره‌برند و از اطلاعات صحیح برای تصمیم‌گیری‌های مالی استفاده کنند.
۵. امکان انجام تحلیل‌های مالی
خروجی‌های UTXO به افراد و سازمان‌ها امکان می‌دهند تا تحلیل‌های مالی دقیق‌تری انجام دهند. با دسترسی به اطلاعات کامل در مورد تراکنش‌ها و جریان ارزها، می‌توانند تصمیم‌های مالی بهتری بگیرند و به بهبود عملکرد مالی خود بپردازند.
در نتیجه، خروجی‌های UTXO نقش بسیار مهمی در اکوسیستم رمزارزها ایفا می‌کنند. از استفاده از این خروجی‌ها در تراکنش‌ها، امنیت بالاتری بهره‌مند می‌شود و امکاناتی مانند مدیریت بهتر ارزها و شفافیت بیشتر در تراکنش‌ها به وجود می‌آید. همچنین، تحلیل‌های مالی دقیق‌تری امکان‌پذیر می‌شود که به بهبود عملکرد مالی کمک می‌کند.
مزایای UTXO چیست؟
در جدول زیر، مزایای مدل UTXO برای بلاک‌چین ارائه شده‌اند:
| مزایا | توضیح |
|---|---|
| قراردادهای هوشمند | قراردادهای هوشمند مستقل از زبان برنامه‌نویسی استفاده‌شده و می‌توانند به تمام UTXOها اجازه دهند تا مکانیزم‌های اجماع منحصر به فرد خود را توسعه دهند. |
| پشتیبانی از مبادلات غیر متمرکز | UTXOها پشتیبانی از مبادلات غیر متمرکز را فراهم می‌کنند و تراکنش‌های همتا به همتا را بدون دخالت شخص ثالث یا واسطه‌ها ممکن می‌سازند. |
| مقیاس‌پذیری | با بهبود مقیاس‌پذیری شبکه، UTXOها باعث کاهش بار ترافیکی بلاک‌چین و افزایش سرعت انتقال تراکنش‌ها می‌شوند. |
| انعطاف‌پذیری | توسعه‌دهندگان می‌توانند بهینه‌سازی مقادیر کم‌ارزش ارزهای دیجیتال را توسط UTXOها انجام دهند و تخصص آنها در مدیریت مجموعه UTXO نقش مهمی در بهبود عملکرد بلاک‌چین ایفا کنند. |
بلاک‌چین‌ها و ارزهای دیجیتال دیگر نیز ممکن است از مدل UTXO استفاده کنند و این مدل به تمامی شبکه‌ها با پروتکل‌های درون شبکه‌ای خود تطابق داده شود. این انطباق باعث می‌شود عملکرد کلی UTXO برای تمامی شبکه‌ها یکسان باشد. UTXOها نه‌تنها ویژگی‌های مهمی برای توسعه بلاک‌چین فراهم می‌کنند، بلکه با افزودن مزایای حفظ حریم خصوصی، امنیت، مقیاس‌پذیری و توسعه قراردادهای هوشمند، عملکرد آنها را بهبود می‌بخشند.
نکات مهم درباره UTXOها:
۱. افزایش تعداد کوین‌های خرده:
- افزایش تعداد کوین‌های خرده در شبکه بیتکوین ممکن است باعث شود که برخی از تراکنش‌ها اقتصادی نباشند.
به عبارت دیگر، هزینه تراکنش ممکن است بیشتر از ارزش کالا یا خدمتی که قرار است با بیتکوین خریداری شود، باشد.
مثال:
به عنوان مثال، فرض کنید کسی قصد دارد یک فنجان قهوه دو دلاری را با استفاده از بیتکوین خریداری کند.
اگر هزینه تراکنش بیش از دو دلار باشد، آنگاه انجام چنین تراکنشی منطقی به نظر نمی‌آید.
تحقیقات جیمی سانگ:
جیمی سانگ، یکی از توسعه‌دهندگان بیتکوین، تحقیقاتی انجام داده است که نشان می‌دهد هزینه نهایی بیشتر از ارزش برخی تراکنش‌ها است.
به عبارت دیگر، تراکنش‌هایی که هزینه نهایی آنها به ۵۰ ساتوشی/بیت بیشتر از ارزش آنها باشد، اقتصادی نمی‌باشند.
۲. مشکل افزایش خروجی‌های خرج‌نشده تراکنش:
- افزایش تعداد خروجی‌های خرج‌نشده تراکنش نیز مشکلات خاصی را به همراه می‌آورد.
تغییرات در هزینه تجهیزات مورد نیاز برای پردازش این خروجی‌ها با افزایش آن همگام نشده است.
نقد گوین اندرسون:
گوین اندرسون (Gavin Andersen)، یکی از طراحان نرم‌افزار بیتکوین، معتقد است که افزایش تعداد تراکنش‌ها بدون تغییرات دیگر می‌تواند باعث رشد خروجی‌های خرج‌نشده تراکنش شود.
این امر ممکن است منجر به افزایش هزینه‌ها برای تأیید تراکنش‌ها شود.
لذا، از موارد مهمی که باید درباره UTXOها بدانید، افزایش تعداد کوین‌های خرده و مشکلات مرتبط با آنها به عنوان نکات کلیدی مطرح می‌شود.
جمع بندی
UTXO چیست؟ به طور خلاصه UTXO یا خروجی تراکنش خرج نشده وقتی یک تراکنش انجام می گردد و مقداری از ارز دیجیتال باقی می ماند به کار برده می شود؛ که پس از یک تراکنش خاص باقی می ماند اشاره دارد.
سوالات متداول
۱. کاربرد utxo در معاملات چیست؟
خروجی های خرج نشده تراکنش در امنیت شبکه و همچنین تاثیر مفید بر نجوه کارکرد روند معامله دارد.
۲. چگونه می توان utxo را مدیریت کرد؟
برای مدیریت این مسئله حتما بایستی روجی هایی در کیف پول شما هستند و خرج نشده اند را به یک واحد همسان تبدیل نمایید؛ همچنین در بعضی از ولت ها یک گزینه جدید به نام کنترل و مدیریت کوین ها وجود دارد که این کار را برای شما انجام می دهند.
نکته: این تحلیل هیچ‌گونه پیشنهاد خرید، فروش یا سرمایه‌گذاری نیست و صرفا جهت آشنا شدن شما کاربران عزیز با تحلیل تکنیکال ارائه شده است و ارزتودی در قبال آن مسئولیتی ندارد.
