بیت کوین (bitcoin) و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتال بر پایه فناوری بلاک چین (blockchain) ساخته شده اند که باعث تمرکززدایی کامل آنها می‌شود. این موضوع بدان معناست که این دارایی های دیجیتالی می توانند بدون هیچگونه نظارت یا کنترلی از سوی یک نهاد مرکزی نظیر دولت ها کار کنند. به این ترتیب، بیشتر مردم معتقد هستند که ارزهای دیجیتال دارایی های کاملا ناشناس و غیرقابل ردیابی هستند. اما این موضوع تا چه حد درست است؟ بیایید تا بیشتر بررسی کنیم.
همانطور که می‌دانید بیت کوین یک ارز دیجیتال مشهور است که در سال های اخیر علاوه بر شهرت، محبوبیت زیادی نیز پیدا کرده است. در اواخر سال ۲۰۲۱ میلادی قیمت این ارز دیجیتال رشدی نجومی داشت و افراد بیشتری را به عنوان سرمایه گذار به سمت خود جذب کرد. شایان ذکر است که در کنار سرمایه گذاری، بیت کوین به عنوان یک ارز پرکاربرد نیز در جهت پرداخت درون وب سایت های زیادی پذیرفته می‌شود.
آیا تراکنش های بیت کوین قابل ردیابی هستند؟
از آنجایی که بیت کوین از فناوری بلاک چین استفاده می کند، شفافیت کاملی برای تراکنش های آن وجود دارد زیرا تمامی تراکنش هایش در یک دفتر کل توزیع شده ثبت می شوند. این دفاتر (شبکه های بلاک چین) برای عموم باز است و همه می توانند به آنها دسترسی داشته باشند. بنابراین این امر تراکنش های بیت کوین را قابل ردیابی می‌کند.
با کمک ابزارهایی به نام کاوشگر بیت کوین (bitcoin explorer)، اگر شما آدرس یک کیف پول ارز دیجیتال یا TXID تراکنشی را داشته باشید می‌توانید هر فعالیتی را در بلاک چین به راحتی ردیابی کنید. همچنین می توانید مقدار ارسال شده و آدرس های مربوط به تراکنش های انجام شده برای یک ولت را ردیابی کنید. با این حال نکته مهم اینجاست که شما فقط می‌توانید اطلاعات مربوط به تراکنش ها را (مثل مقدار BTC ارسال شده یا دریافت شده) با داشتن کلید عمومی کاربر (آدرس ولت ارز دیجیتال آن) ردیابی کنید بدون اینکه از هویت واقعی یا اطلاعات شخصی دارنده کیف پولها با خبر شوید.
بنابراین، در حالی که کاوشگران بلاک چین می توانند به ردیابی تراکنش ها و به دست آوردن آدرس کیف پولها کمک کنند، یافتن هویت مرتبط با آدرس ها آسان نیست. پس؛
آیا تراکنش های بیت کوین ناشناس هستند؟
همانطور که در پاراگراف قبلی به آن اشاره کردیم، تراکنش‌های انجام شده روی بلاک چین را فقط می‌توان با یک کلید عمومی (آدرسی به صورت کد هش – رشته‌ای از اعداد و الفبا) شناسایی کرد. این کلید، تراکنش های انجام شده بر بستر بلاک چین بیت کوین را چه برای خرید Bitcoin از اوکی اکسچنج یا چه برای فروش آن، شبه ناشناس می‌کند. این یعنی در حالی که دیگران می توانند به تراکنش ها و دارایی های شما نگاه کنند، نمی توانند هویت واقعی پشت کلید عمومی و صاحب کیف پول را تشخیص دهند.
با این حال، زمانی که نیاز دارید ارز دیجیتال خود را با پول نقد و فیات (دلار، ریال، یورو، یوآن و…) یا سایر توکن‌ها تبادل کنید ناچار هستید تا در یک صرافی متمرکز ارز دیجیتال یا بانک ارائه دهنده ارز دیجیتال ثبت نام کنید. این پلتفرم‌ها به احتمال زیاد یک فرآیند احراز هویت اجباری خواهند داشت و از شما می‌خواهند تا آن را تکمیل کنید با انجام این کار، پیوندی بین داده های دنیای واقعی و کلید عمومی یک کیف پول ایجاد می کنید که می تواند برای کشف جزئیات هویت پشت کلید عمومی کیف پول ارز دیجیتال شما مورد استفاده قرار گیرد.
آیا هیچ روشی برای پنهان نگه داشتن بیت کوین هایمان وجود ندارد؟
یکی از مهم ترین مزایای فناوری بلاک چین این است که سوابق تراکنش ها و دارایی های رمزارزی شخصی را نمی توان دستکاری کرد یا تغییر داد. این ویژگی به عنوان یک مانع مهم در برابر سانسور یا تغییرپذیری شناخته می شود.
ضمن اینکه از آنجایی که فناوری بلاک چین مبتنی بر یک سیستم غیرمتمرکز است، هیچ نهادی کنترلی بر وجوه یا داده‌های شخصی ندارد.
بنابراین، توکن‌های روی زنجیره بلوکی (بلاکچین) را به هیچ وجه نمی‌توان ویرایش کرد. شاید تنها راه جلوگیری از دسترسی دیگر کاربران به وجوه بلاک چینی داخل کیف پول ارز دیجیتال شما، قطع خدمات اینترنتی در جهان است!
با این حال، زمانی که وجوه خود را به یک صرافی ارز دیجیتال، پلتفرم های وام دهی یا DApp منتقل می کنید، تمام حفاظ های ناشناس از بین می‌روند. زیرا شما دارایی های رمزنگاری شده خود را با یک سامانه متمرکز به اشتراک گذاشته اید و حتی آنها در صورت تخلف شما می توانند وجوه داخل حساب کاربریتان را مسدود کنند؛ این یک اتفاق رایج است که در آن یک پلتفرم معاملاتی متمرکز کیف پول کاربر را مسدود می کند. به عنوان مثال چنانچه در صرافی بایننس یا بیترکس حساب کاربری داشته باشید، به دلیل تحریم ایرانیان، در صورت شناسایی شما به عنوان یک ایرانی دارایی هایتان را مسدود می‌کنند. به همین دلیل است که ما به شما پیشنهاد می‌کنیم تا به هیچ وجه به سراغ صرافی های خارجی نروید و به جای آنها جهت خرید و فروش ارز دیجیتال از پلتفرم های معتبر ایرانی نظیر صرافی اوکی اکسچنج استفاده کنید.
در کنار پلتفرم های متمرکز یکسری صرافی غیرمتمرکز هم وجود دارند که در آنها نیازی به احراز هویت نیست ولی به دلیل وجود این ویژگی ممکن است کلاهبرداران توکنی را در این صرافی ها عرضه کنند و پس از خرید توکن مذکور توسط شما، قابلیت فروش آن را ببندند. این اتفاق باعث افزایش قیمت توکن مذکور و جذب سرمایه گذاران بیشتر به سمت پروژه می‌شود. هنگامی که قیمت به اندازه کافی بالا رفت، کلاهبرداران توکن‌های خود را می‌فروشند و با ثروت زیادی ناپدید می شوند.
بنابراین انتخاب صرافی های رمزارز متمرکز جهت نگهداری بیت کوین و معامله ارز دیجیتال منطقی تر به نظر می‌رسد چراکه اعتبار، توسعه دهندگانش و بنیانگذارانش مشخص هستند.
رمزارزهایی با تراکنش های کاملا ناشناس
به دلیل وجود امکان ردیابی بیت کوین، رمزارزهایی نظیر زیکش و مونرو ایجاد شدند تا خلا موجود را رفع کنند. به زبان ساده این دو ارز با اینکه بر بستر بلاک چین هستند، فاقد کاوشگر بلاک چین اند و بنابراین دیگر شما قادر به ردیابی تراکنش های انجام شده با این دو رمزارز و ارزهای مشابه به آنها نخواهید بود. در رابطه با اینکه بیت کوین چیست بیشتر بخوانید.
نتیجه گیری
با خواندن این مقاله متوجه شدیم که تراکنش های بیت کوین و دیگر رمزارزها مانند معامله اتریوم می‌تواند تا حدودی ناشناس باشد؛ با این حال، با دستورالعمل های جدید KYC (احراز هویت)، حفظ این ناشناس بودن و انجام تراکنش های غیرقابل ردیابی دشوارتر می شود. اگرچه ردیابی افراد نیاز به ابزارها و دانش تخصصی بالایی دارد و معمولاً سازمان‌های مجری قانون در پی ردیابی برخی مجرمان این کار را می‌کنند.
